The Painter… Bolloju Baba, Telugu Poet, Indian
Once
His signature on walls,
Banners, signboards and cut-outs
Used to gleam like
The solar disc hanging on to the horizon.
Between the straight lines
He drew with the twine dipped in indigo
His letters used to nestle like doves in a nest.
The paints amid the squirrel hairs of the brush
Marched with the discipline of soldiers.
Producing derived colours from the basic
Was an esoteric skill… known only to him.
It was common those days
While cleaning the premises each day,
To find a few pairs of eyes and hearts
Of anonymous admirers lost in front of his paintings.
For beginners, his letters
Used to show the way clearly, but silently.
Oh! His wooden box overflowed color cans!
It seemed he slivered rainbow vertically
And stuffed each color with its shades in those cans.
There were any number of brushes in that Box
From the hair-thin line to sky-wide line.
The stains of colours
That appear so liberally
On his bald-head, his hands and skin
Seemed to confer
A kind of divinity to him.
But, today
The vinyl prints, the Flexi banners,
The Photo-shops and the Corel-Draws
Like winter seizing from all sides
Have invaded him
And his livelihood melted like a shattered dream.
An undiluted darkness
Suddenly spilt all over his life’s canvas.
From now on, with nothing else to do
He would encounter us on the road some day
Doing a sketch of Christ or a drawing of Saibaba .
.
Bolloju Baba
Telugu Poet, Indian
పెయింటరు
ఒకప్పుడు
గోడలు, బేనర్లు, సైను బోర్డులూ
కటౌట్లపై వాడి సంతకం
ఆకాశం అంచున వేలాడే సూర్యబింబంలా
వెలిగిపోతుండేది.
నీలిమందు నీళ్ళలో ముంచిన పురికొస సాయంతో
వాడు గీసిన సరళరేఖలమధ్య అక్షరాలు
గూటిలోని గువ్వల్లా ఒదిగిపోయేవి.
కుంచెలోని ఉడుతవెంట్రుకల మధ్య వర్ణాలు
సురక్షిత సైనిక కవాతులా కదిలేవి.
బేసిక్ కలర్స్ నుండి డిరైవ్డ్ రంగుల్ని
సృష్టించడం వాడికి మాత్రమే తెలిసిన ఓ రసవిద్య.
అతడు గీసిన చిత్రాలముందు
ఎవరెవరోపారేసుకున్న
ఓ పది పన్నెండు కళ్ళూ, రెండు మూడు హృదయాలూ
ప్రతిరోజూ తుడుపులో దొరుకుతుండేవి.
కొత్తవారికి వాడి రాతలు
నిశ్శబ్దంగా, నిర్దుష్టంగా దారిచూపేవి.
వాడి చెక్కపెట్టినిండా రంగురంగుల డబ్బాలే!
ఇంద్రధనుస్సుని నిలువునా చీరి
ఒక్కో ముక్కనీ ఒక్కో దబ్బాలో వేసుకున్నాడా అనిపించేది.
పెట్టెలో వివిధ సైజుల్లో బ్రష్షులు ఉండేవి
సన్నని గీతనుండి ఆకాశమంత పెద్దరేఖ వరకూ.
గీయటానికై
వాడి బట్టతలపై, వంటిపై, హృదయంపై
చిలికిన రంగుల మరకలు
వాడికో దివ్యత్వాన్నిస్తున్నట్లు
మురిసిపోయేవి.
కానీ ఇప్పుడు
వినైల్ ప్రింట్లూ, ఫ్లెక్సీ బేనర్లూ
ఫోటో షాపులూ, కొరెల్ డ్రాలూ,
అన్నివైపులనుండీ కమ్ముకునే
శీతవేళలా వాడిని మింగేశాయి.
వాడి ఉపాధి స్వప్నంలా జారిపోయింది.
వాడి జీవితంలోకి
థిన్నర్ కలుపని చిక్కని నల్లని రంగు ఎగజిమ్మింది.
ఎప్పుడో ఎక్కడో వాడు
రోడ్డుపై క్రీస్తులానో, సాయిబాబాలానో
కళాత్మకంగా మనదారికడ్డంపడతాడు
ఇంకే చెయ్యాలో తెలియక!
.
(పెయింటర్ మిత్రుడు కీ. శే. పట్నాల రమణ ప్రసాద్ కు
వెబ్ పత్రిక తెలుగుజ్యోతి సెప్టెంబరు-అక్టోబరు 2008)
బొల్లోజు బాబా
ఆకుపచ్చని తడిగీతం నుండి
ప్రకటనలు
Ember-Thief… Sikhamani, Telugu, Indian Poet
WISH ALL MY FRIENDS
WELL WISHERS
AND
BLOG VIEWERS
A VERY HAPPY
AND
PROSPEROUS
NEW YEAR
2019
***
Sitting under a leaf-less tree
On the footpath
And sweating profusely,
An old man was parching
The cobs of Maize on coals.
More than his face
His chafing-dish
Seemed cooler on scrutiny.
As he took each cob
Caressingly into his hands
And gently removed each sheath one after another
He seemed to unveil his long inventory of life’s experiences.
In the scorching sun
While everyone else
Tried to cool-off themselves with
Either newspaper
Or a handkerchief
Heaving out the heat,
He was fanning the coals
Continuously with a bamboo fan
Lest the fire of his life should cease.
As he upturned the live coals
Making tongs of his fingers
I was reminded of my uncle Sikhamani
Who, in my childhood,
Used to pull the hot curry bowl
Off the fire with bare hands.
Perhaps, fire can do them no harm
Who carry far greater heart-burns within.
As sedulously as a poet writing his poem
He was roasting each pod
Turning them on sides so that they are
Neither too charred like coal
Nor too green without losing their raw odour.
Like the jealous world
That cannot bear a poor man prospering
All of sudden the sky was overcast
And it started drizzling.
And then started his desperate trial
To keep the fire in the coals alive.
He moved the chafing-dish to a dry place
And the rain followed him.
He tried to cover it with too inadequate piece of sack
It was drenched in rain.
And in a final bid
He pulled the dish between his calves
Making an umbrella of his tummy
And hedged it with his hands.
And the threatening rain
Disappeared as quickly as it appeared.
Then I realized
That fire is needed not just to roast the cobs
But essential to life itself.
And also, that it is not easy keep it alive.
Pretending a bargain
I could somehow con him
To steal an ember from him.
Now
I must kindle the fire within
Like I did in my childhood
Borrowing coals from my neighbour
In the folds of a dry coconut leaf
Or, on a piece of dung cake.
.
Sikhamani
(Karri Sanjiva Rao)
Telugu, Indian Poet
http://www.sikhamani.com/about.html
నిప్పుదొంగ
ఎవరో ముదుసలి
ఫుట్ పాత్ మీద
ఆకుల్లేని చెట్టునీడన
చెమటలు కక్కుతూ
మొక్కజొన్నపొత్తులు కాలుస్తున్నాడు.
చూడబోతే
అతని ముఖంకంటే
ఆ నిప్పులకుంపటే చల్లగా వున్నట్టుంది.
అతను ఒక్కొక్క పొత్తునూ
ప్రేమగా చేతుల్లోకి తీసుకుని
ఒక్కొక్క పొరనే వొలుస్తూంటే
జీవితానుభవాల పొరలను వొలుస్తున్నట్టుంది.
మండే ఎండలో
న్యూస్ పేపరుతోనో
జేబురుమాలుతోనో
ఎవరికివారే
ఉస్సురుస్సురని విసురుకుంటుంటే
అతనుమాత్రం వెదురుబద్దల విసనికర్రతో
బతుకు కుంపటిని ఆరనీయకుండా
అదేపనిగా విసురుతూనే ఉన్నాడు.
చేతివేళ్ళను పట్టకారునిచేసి
కణకణమండే నిప్పుల్ని
అటూ ఇటూ సర్దుతున్న అతన్ని చూస్తుంటే
చిన్నప్పుడు
మండుతున్నపొయ్యిమీదనుండి
ఉడుకుతున్న కూరదాకను
ఉత్తచేతులతోనే దించిన
మా శిఖామణి అంకులు గుర్తుకొచ్చాడు.
లోపల నిప్పులగుండం ఉన్నవాడిని
బహుశా బయటి నిప్పు కాల్చలేదనుకుంటాను.
గింజలు అటు పచ్చీ కాకుండా
ఇటు మాడిపోకుండా
అటూ ఇటూ తిప్పుతూ
ఒక కవి కవిత్వం రాసుకుంటున్నంత ప్రేమగా
అతను పొత్తులను కాలుస్తున్నాడు.
పేదవాడు బాగుంటే ఓర్వలేని లోకంలా
వున్నట్టుండి ఆకాశం మూసుకొచ్చింది
చూస్తుండగానే చినుకులు మొదలయ్యాయి
అక్కడనుండి మొదలయ్యింది అతని ఆత్రం
ఎలాగైనా నిప్పుని ఆరనీయకూడదని.
కుంపటిని కాస్త పొడినేలవైపు జరిపాడు
చినుకులూ అటువైపు జరిగాయి
చాలీచాలని గోనెపట్టాని కప్పబోయాడు
అదీ తడిసి ముద్దయ్యింది
ఇక లాభంలేదనుకుని
కుంపటిని కాళ్ళమధ్యకు లాక్కుని
పొత్తికడుపును గొడుగుచేసి
చేతులు దడికట్టాడు.
బెదిరించడానికొచ్చినట్టు
ఇట్టేవచ్చి అట్టే వెలిసింది వర్షం.
అప్పుడనిపించింది.
నిప్పు కేవలం జొన్నపొత్తులు కాల్చడానికి కాదు
జీవితానికీ అవసరం అనీ
నిప్పును కాపాడు కోవడం అంత తేలికకూడా కాదనీ.
పొత్తులు బేరమాడుతున్నట్టు నటించి
అతని కన్నుగప్పి ఎలాగోలా
ఓ నిప్పుకణికను దొంగిలించాను.
మడిచిన ఎండు కొబ్బరాకుల్లోనో
పిడకచెక్కమీదో
పక్కింటినుండి ఇన్ని నిప్పులు తెచ్చి
చిన్నప్పుడు యింట్లో పొయ్యి రాజేసినట్టు
ఇక ఇప్పుడు
నన్ను నేను రాజేసుకోవాలి.
.
శిఖామణి
సాహితి
ఆంధ్రభూమి 27 సెప్టెంబరు 2002
All through my youth…!… Mohan Rushi, Telugu Poet
Some people are such:
They enliven our lives,
Bring the rhythmic beat of our heart to a standstill;
Culture new dreams in us with their mock anger;
Pass on wisdom of books through their silence;
And bare our impoverishment of vocab to us, when we try to speak.
Does it really matter where they are? Who they belong to?
Or, flutter in the skies like a pennon of pleasure?
Just a look at their photo freezes us; and,
We fall head over heels listening to them over phone
And search for Nostradamus’ predictions of magical charms
That might seize us should we meet them face to face.
*
Only thereafter, life has turned interminable by degrees,
And unfathomably busy. A disquieting ache used to rattle every chance encounter.
And whenever I felt that I might not see you again
Life seemed to cease with tremors of unknown whelming fears.
.
Mohan Rushi
From “Square One” Anthology.
నీ కోసం యవ్వనమంతా…!
మరి అట్లా ఉంటారు కొందరు. జీవితాన్ని ఆనందభరితం చేసేందుకు.
హృదయం లయను స్టాండ్ స్టిల్ చేసేందుకు.
కసురుతూకూడా లోలోపల కొత్త కలల్ని మొలిపించేందుకు.
మాట్లాడకుండానే పుస్తకాలు చెప్పేందుకు.
మరి, మాట్లాడుతున్నప్పుడు మాటలకరువు వచ్చేలా చేసేందుకూ.
ఎక్కడ ఉంటేనేం? ఎవరికి దక్కితేనేం? వాళ్ళకి వాళ్ళు
ఏ నిజమైన ఆనందపుబావుటాయై నింగిలో రెపరెపలాడితేనేం?
ఫోటో చూసినా ఫోటో అయిపోతాం. ఫోన్లో మాట్లాడినా
పొంగిపొర్లే సంతోషంతో పల్టీలు కొడ్తాం.
ఎదురుపడితే ఏం మాయ జరుగుద్దోనని ఏ నోస్ట్రడామస్ నో ఆరాలు తీస్తాం.
*
తర్వాత్తర్వాతే జీవితం అంతుచిక్కనిదయ్యింది.
చిక్కని జీవితమయ్యింది. కనపడ్డప్పుడల్లా ప్రాణం
అతలాకుతలమయ్యింది. నువు కనిపించవేమోనని అనిపించినప్పుడల్లా
జీవితం మునుపెరుగని వణుకుతో ఆగిపోతుందేమోనని అనిపించింది!
.
మోహన్ రుషి
తెలుగు కవి
స్క్వేర్ వన్ నుండి.
In Front of More Supermarket…
When friends reunite
After twenty years
Sometimes words find their bearing
And sometimes, not.
Hand literally the shakes.
The embrace reduces the gap by half.
Some forgotten melodies, some current affairs,
And some future shock!
Memories of missed pals unsettle for a while,
And the mad race for life
That left no time for meeting frightens…
Two Tea… in three rounds
Slowly sip them.
“Let’s meet occasionally,”
“Call me when you find time,”
When they part bidding goodbye
Only the two knew
How much they carried off with them
And how much they shook off.
.
Mohan Rushi
Telugu Poet
మోర్ సూపర్ మార్కెట్ ముందు…
ఉండీ ఉంటాయి,
లేకుండానూ ఉంటాయి మాటలు.
ఇరవై ఏండ్ల తర్వాత
మిత్రులు కలుసుకున్నప్పుడు.
అక్షరాలా షేకింగ్ హ్యాండ్.
సగం గాప్ తగ్గించిన అలై బలై.
భూలే బిస్రే గీత్ కొంత. నడుస్తున్న చరిత్ర కొంత.
ఫ్యూచర్ షాక్ కొంత.
మాయమైన దోస్తుల జ్ఞాపకాలు మెలిపెట్టాయి.
మనిషినీ మనిషినీ కలవనివ్వని
పరుగు పందాలు భయపెట్టాయి.
రెండ్రెండు చాయ్ లు… మూడు విడతలుగా
ఇద్దర్నీ చప్పరించేసాయి.
“కలుద్దాం, అప్పుడప్పుడు”
“ఫోన్ చేస్తూ వుండు–“
వీడ్కోలుతో విడివడుతున్నప్పుడు
వాళ్ళకు మాత్రమే
తెలుసు. ఏం ఎత్తుకున్నారో,
ఏం దించుకున్నారో.
.
మోహన్ రుషి
స్క్వేర్ వన్ సంకలనం. జులై 2018
I did Not Take Proper Leave… Bojja Tarakam, Telugu Poet
I am sorry
I did not take proper leave
When we parted…
I could not speak out my mind
when the police arrested me.
You stood awestruck
with tears swelling in your eyes.
Poor me! These cuffed -hands
were helpless to dry your tears.
Ringing the ‘long-bell’ to silence
marched … the police boots.
I could not tell you
about the umpteen thoughts that swelled up in my mind
like a billowing ocean under a tempest.
The beating of the heart
failed to break the pervading silence frozen.
Then…
I could not tell you
that whatever I might have said, or,
how much ever I had had said…
my words would just make some hollow sounds
bereft of any worthwhile meaning.
Dear
I saw
lives bare, barren and parched…
without a shelter over head,
lives utterly famished
with wolves raging in their bellies,
lives akin to … the quadruped,
and, a la cadavers.
Their tales and tragedies
I tried to put into my words
breathing life into them.
I yearned to dispel the gloom
and usher in aurorae in their lives…
I wasn’t aware.
That day…
In the evening when
we were exploring the beauty of life
exchanging livelinesses of the past
they suddenly descended on us.
I could not reassure you
that I know
your tears
were not for me and me alone, but
they were tributes
to countless oppressed souls;
that they were
scuds of happiness
beacons of hope, and
betides of radiant dawns.
I am sorry
I could not tell you it all.
.
[Central Jail, 15.1.1976]
Bojja Tarakam
27 June 1939 – 16 September 2016
Telugu Poet
From “Nadi Puttina Gomtuka” – 1983
