చిత్రకారుడు… ఫిల్లిస్ వీట్లీ, అమెరికను కవయిత్రి
లారా అగుపించగానే, పాపం, ఎపెలీజ్* తన కళ్ళు నొప్పెడుతున్నాయనీ,
ఆ వెలుగుకి కళ్ళు చికిలించి చూడవలసి వస్తోందనీ ఆరోపించేడు.
ఆమె అందం అతన్ని పూర్తిగా గ్రుడ్డివాణ్ణి చేస్తుందేమోనన్న భయంతో
అతను తన కుంచెల్నీ, రంగుల పలకనీ పక్కనపెట్టేశాడు.
కానీ అందాల ఏన్ రాగానే, అతనికి చూపు తిరిగొచ్చింది
రంగుల్నీ కుంచెల్నీ క్రమపద్ధతిలో అమర్చేడు.
ఆ చిత్రకారుడు తన ప్రవృత్తిలో మునిగిపోయాడు
అంటే!బాధా, గుడ్డితనం, అన్నవి తలపులోకి రాకుండా
ఎప్పటిలా గీతలు చకచకా సాగిపోతున్నాయి …
ఆ శ్యామల చేసిన గాయాన్ని ఈ కుమిదిని మాన్పింది.
వివేకచిత్తులు నిర్ణయించాలి ఏ దండ గ్రహించయోగ్యమో:
మనిషిని హరించే అందమా,లేక మనిషిని రహించే సౌందర్యమా?
.
ఫిల్లిస్ వ్హీట్లీ
అమెరికను కవయిత్రి
* ఎపెలీజ్ క్రీ. పూ. 4 వ శతాబ్దికి చెందిన గ్రీకు చిత్రకారుడు.
.
On A Painter
.
When Laura appeared, poor Apelles complained
That his sight was bedimmed, and his optics much pained;
So his pallet and pencil the artist resigned,
Lest the blaze of her beauty should make him quite blind.
But when fair Anne entered, the prospect was changed,
The paints and the brushes in order were ranged;
The artist resumed his employment again,
Forgetful of labour, and blindness, and pain;
And the strokes were so lively that all were assured
What the brunette had injured the fair one had cured.
Let the candid decide which the chaplet should wear,
The charms which destroy, or the charms which repair.
.
Phillis Wheatley
American
She can be considered as a literary curiosity. She made so great a sensation in her time, that we must not omit a notice of her in our history of American female poetry. Although the specimens we give of her talents may not be considered so wonderful as the sensation they caused. Phillis was stolen from Africa, at seven or eight years of age, carried to America, and sold in 1761 to John Wheatley, a rich merchant in Boston. She was so much loved by his family for her amiable, modest manners, her exquisite sensibility, and “extraordinary talents” that she was not only released from the labors usually devolving the slaves, but entirely free also from the cares of the household. The literary characters of the day paid her much attention, supplied her with books, and encouraged with warm approbation all her intellectual efforts; while the best society of Boston received her as equal. She was not only devoted to reading, and diligent in the study of scriptures, but she made rapid proficiency in all learning; understood Latin, and commenced translation, which was said to be very creditably done, of one of Ovid’s tales. In 1772 when only nineteen, she published a volume of Poems on various subjects, moral and religious which ran through several editions in England, and in United States. It was in England that they were first given to the world. Phillis was taken there on account of her health, which, always delicate, became at this time so feeble as to alarm her friends. In 1775, she received her freedom, and two years afterwards she married a man of color, who, in the superiority of his understanding, was also a kind of phenomenon. At first a grocer, in which business he failed, he ambitiously became a lawyer, and under the name of Dr. Peter, pleaded the cause of the Negroes, before judiciary tribunals. The reputation he enjoyed procured him fortune. He was, however, proud and indolent, and brought a good deal of unhappiness upon poor Phillis. Unfortunately, she had been a spoiled and petted child, and could not bear to turn her thoughts to household duties… Her husband required of her more than she could perform. At first he reproached, afterwards rebuked, and at last harshly and cruelly distressed her, that she could bear it no longer, but died in 1780, literally of broken heart.
సాయంస్తుతి… ఫిల్లిస్ వ్హీట్లీ, ఆఫ్రికను అమెరికను కవయిత్రి
సూర్యుని చివరి వెలుగులు తూరుపుని విడిచిపెట్టగానే
రోదసి ఒక్క సారి ఘంటరావాలతో నిండిపోయింది
అద్భుతమైన దృశ్యం! అప్పుడే వికసిస్తున్న వసంతపు
సుగంధాలని చిరుగాలి నలుదిక్కులా మోసుకొస్తోంది.
సెలయేళ్ళు గలగలమంటున్నాయి; పక్షులు నవరాగాలాలపిస్తున్నాయి;
గాలిలో వాటి సమ్మిళిత సంగీతం తెరలు తెరలుగా తేలియాడుతోంది.
ఆహ్! ఆకాశంనిండా ఎన్ని అందమైన రంగులు అలముకున్నాయి.
పడమరమాత్రం ముదురు ఎరుపురంగును అద్దుకుంది
నల్లని చీకటి తెరలను దించడంతో పాటు
వెలుగులనూ విరజిమ్మే సృష్టికర్త సంకీర్తనలతో నిండి
అవనిమీద ప్రాణంతో స్పందించే దేవాలయాలైన మా హృదయాలు
సకల సద్గుణలతోనూ భాసించు గాక!
దివ్యమై, సంస్కారవంతమై ఉదయాన్నే మేల్కొనుగాక.
నిత్యనైమిత్తికాల జంజాటము పునః ప్రాంభమయినపుడు
వాటి ప్రలోభాలనుండి దూరంగా స్వచ్ఛంగా ఉండుగాక.
రాత్రి పదముద్రల భారానికి నా కళ్ళు బరువెక్కుతున్నాయి.
గీతమా! ఇక చాలు. తిరిగి ప్రభాతమయే దాకా శలవు.
.
ఫిల్లిస్ వ్హీట్లీ
1753 – December 5, 1784
ఆఫ్రికను అమెరికను కవయిత్రి
.
ఫిలిస్ వ్హీట్లీ (1753 – 5, డిశెంబరు, 1784)
మొట్టమొదటి ఆఫ్రికన్- అమెరికన్ కవీ/ కవయిత్రి
ఫిలిస్ వ్హీట్లీ జీవితం చాలా చిత్రమైనది. తన ఏడవయేట నేటి సెనెగల్/ జాంబియాప్రాంతాలనుండి అపహరింపబడి “ఫిలిస్” అన్న నావలో అమెరికాలోని బోస్టను నగరానికి తరలింపబడింది. అదృష్టవశాత్తూ ఒక ధనిక వర్తకుడు, ఆదర్శభావాలు కల జాన్ వ్హీట్లీ అన్న అతను తన భార్యకు సేవకురాలిగా ఆమెను కొనుక్కున్నాడు. అయితే వాళ్ళింట్లోనే ఆమె నేర్చుకున్న చదువులో అపురూపమైన ప్రతిభకనబరచడంతో ఆమెకు ఎక్కువ అవకాశాలు కల్పించాడు. బానిసత్వం ప్రబలంగా ఉన్నరోజుల్లో, బానిసకు విద్యావకాసాలు కల్పించడమంటే, అందులోనూ ఒకస్త్రీకి, అది అపూర్వమే. 12 ఏళ్ళ వయసువచ్చేసరికి ఆమె ఇంగ్లీషుభాషే కాకుండా, గ్రీకు, లాటిను భాషల్లోని కావ్యాలను చదవనూ, బైబిలోని క్లిష్టమైన భాగాలను చదవనూ నేర్చుకుంది. ఆమె మీద పోప్, మిల్టన్, హోమర్, వర్జిల్ ల ప్రభావం బాగా ఉంది. ఆమె త్వరలోనే కవిత్వ రాయడం ప్రారంభించింది. ఆరోజుల్లో ఒక తెల్ల కుర్రవాడు కూడ ఆ వయసులో సాధించలేని భాషా పాండిత్యానికీ, కవిత్వానికీ ఒక పక్క ఆశ్చర్యమూ, ఇంకొక పక్క అసూయతో కొందరు ఆమె రాసిన కవిత్వం ఆమెది కాదని కోర్టులో వ్యాజ్యం వేస్తే, ఆమెను పండితులు పరీక్షించి ఆమె రాసినవే అని నిర్థారణ చెయ్యడంతో బాటు ఒక ధృవీకరణపత్రం కూడా ఇచ్చారు. అంత నమ్మశక్యం కానిది ఆమె ప్రతిభ.
ఆమె కథనే బానిసత్వ నిర్మూలనకు నడుము కట్టుకున్న వాళ్ళంతా, బానిసత్వానికి అనుకూలంగా మాటాడేవాళ్ళు చెప్పే “నీగ్రోలకు స్వంత తెలివితేటలు ఉండవు” అన్న వాదనను ఖండించడానికి వాడుకున్నారు.
విధి ఎంత దాఋణంగా ఉంటుందో చెప్పడానికి కూడా ఆమె జీవితం ఒక ఉదాహరణే. 1778 లో జాన్ వ్హీట్లీ తను వ్రాసిన వీలునామాలో తన మరణానంతరం ఆమెకు బానిసత్వం నుండి విముక్తి ప్రసాదిస్తే (అప్పటికే ఆమె యజమానురాలు మరణించింది) తను స్వాతంత్ర్యముగల ఇంకొక నీగ్రోను పెళ్ళిచేసుకుంది. అయితే వ్యాపారం లో దెబ్బతిని అతను జైలుపాలయితే, ఉదరపోషణార్థం తను బానిసగా ఉన్నప్పుడు ఏ పనులయితే చేయనవసరం లేకపోయిందో, స్వతంత్రురాలుగా ఉన్నప్పుడు అదే పనులుచెయ్యవలసి వచ్చింది. చివరకి తన 31 వ ఏట దారిద్ర్యం లో మరణించింది.
.
An Hymn to Evening
.
Soon as the sun forsook the eastern main
The pealing thunder shook the heav’nly plain;
Majestic grandeur! From the zephyr’s wing,
Exhales the incense of the blooming spring.
Soft purl the streams, the birds renew their notes,
And through the air their mingled music floats.
Through all the heav’ns what beauteous dies are spread!
But the west glories in the deepest red:
So may our breasts with ev’ry virtue glow,
The living temples of our God below!
Fill’d with the praise of him who gives the light,
And draws the sable curtains of the night,
Let placid slumbers sooth each weary mind,
At morn to wake more heav’nly, more refin’d;
So shall the labours of the day begin
More pure, more guarded from the snares of sin.
Night’s leaden sceptre seals my drowsy eyes,
Then cease, my song, till fair Aurora rise.
.
Phillis Wheatley
1753 – December 5, 1784
First African- American Poetess
Poem Courtesy:
Wheatley was very likely kidnapped at the age of 7 from Senegal / Gambia and brought to British-ruled Boston, Massachusetts on July 11, 1761, on a slave ship called The Phillis. She was purchased as a slave by a progressive wealthy Bostonian merchant and tailor John Wheatley, as a personal servant to his wife Susannah. Wheatley’s, particularly 18 years-old Mary Wheatley, gave Phillis an unprecedented education. It was a luxury rarest of its kind for an enslaved person and more so, for a female of any race those days. By the age of twelve, Phillis was able to read Greek and Latin classics and difficult passages from the Bible. She was strongly influenced by the works of Pope, Milton, Homer, Horace and Virgil and she even began writing poetry. Wheatley’s work was frequently cited by many abolitionists to combat the charge of innate intellectual inferiority among blacks and to promote educational opportunities for African Americans.
It was a quirk of fate that after 1778, when John Wheatley legally freed her from the bonds of slavery by his will, she was forced, while free, to do what she was exempted from when she was a slave… as domestic servant (and scullery) for survival. And she ultimately died poor at 31.
ఆఫ్రికా నుండి అమెరికాకు … ఫిల్లిస్ వ్హీట్లీ, అమెరికను
నాగరికత ఎరుగని నేల నుండి విధి ఇక్కడకి తీసుకొచ్చింది
అంధకారంలో ఉన్న నా ఆత్మకి అవగాహన నేర్పింది:
దేవుడున్నాడనీ, ఒక రక్షకుడున్నాడనీ
నేను మోక్షాన్ని కోరుకోనూ లేదు, అసలుందనీ తెలీదు.
మా నల్ల జాతిని కొందరు నిరసనగా చూస్తారు,
“వాళ్ళ రంగు రాక్షసుల రంగు,” అంటూ
క్రిస్టియనులారా! గుర్తుంచుకొండి. నీగ్రోలు కెయిన్ లా నల్లగా ఉండొచ్చు
కాని వాళ్ళు సంస్కరించబడి, దివ్యపరంపరలో చేరగలరు.
.
ఫిల్లిస్ వ్హీట్లీ
(1753 – 5 డిశంబరు 1784)
అమెరికను
.
.
On Being Brought from Africa to America
‘Twas mercy brought me from my Pagan land,
Taught my benighted soul to understand
That there’s a God, that there’s a Saviour too:
Once I redemption neither sought nor knew.
Some view our sable race with scornful eye,
“Their colour is a diabolic die.”
Remember, Christians, Negros, black as Cain,
May be refin’d, and join th’ angelic train. –
.
Phillis Wheatley
(1753 – 5 Dec, 1784)
American
Poem Courtesy: http://www.poets.org/viewmedia.php/prmMID/16360
Bio Courtesy: http://www.biography.com/people/phillis-wheatley-9528784
ప్రభాత స్తుతి— ఫిల్లిస్ వ్హీట్లీ
నా సహ బ్లాగర్లకీ, నా బ్లాగుదర్శకులకీ, మిత్రులకీ శ్రేయోభిలాషులందరికీ
నందన నామ తెలుగు ఉగాది శుభాకాంక్షలు.
మీ కందరికీ ఈ సంవత్సరం ఆయురారోగ్య ఐశ్వర్యాలతోపాటు
సుఖశాంతులు కలుగజేయాలని ఆకాంక్షిస్తున్నాను.
.
ఓ నవ కళాధిదేవతలారా!
నా కృషికి చేయూతనిచ్చి నా గీతాల్ని సంస్కరించండి;
ప్రాభాతదేవతకి నేను స్వాగతమాలపించాలి
శ్రుతిబధ్ధమైన పల్లవులు నా నోట జాలువార నీయండి
ప్రభాత దేవీ! నీకివే నా నమస్సులు.
నీవు ఒక్కొక్క అడుగూ ఖగోళాన్నధిరోహిస్తుంటే,
పవలు నిద్రలేచి తన కిరణాలని దశదిశలూ విస్తరిస్తోంది.
ప్రతి తలిరాకు పైన చిరుగాలి లాస్యం చేస్తోంది.
పక్షులు తమ కలస్వనాలు పునఃప్రారంభించి
సారించిన దృక్కులతో తమ వన్నెల రెక్కలు సవరించుకుంటున్నాయి.
చాయనొసగే ఉపవనాల్లారా! మీ పచ్చదనాల నీలినీడలు
నన్ను ఎండ తీవ్రతనుండి కాపాడుగాక;
నీ సఖులు ఆనందాగ్నిని రగుల్కొలిపేట్టుగా
ఓ వీణాపాణీ! ఏదీ, నీ కఛ్ఛపినొకసారి పలికించు!
ఓహ్! ఈ పొదరిళ్ళు, ఈ పిల్లగాలులు, ఈ వింతవన్నెల ఆకాశపు
సోయగాలకి నా మనసు పరవశంతో ఎక్కడికో తేలిపోతోంది.
అదిగో చూడు, తూర్పున దినరాజు!
అతని వెలుగురేకలు చీకట్లు తరుముతున్నాయి.
కాని, అమ్మో! అతని కిరణాలు అప్పుడే చురుక్కుమంటున్నాయి.
ఇంకా ప్రాంభించకముందే, ఈ గీతం ముగించాల్సి వస్తోంది.
.
అనువాదలహరి 