ఒక శిల్పి అంతిమ యాత్ర… విలా కేథర్, అమెరికను
లౌకిక అవసరాలకై వెంపర్లాట తప్ప మరొకటి తెలియని మనకి, దానికి అతీతమైన జీవితం ఉంటుందనీ, కొందరు దానికోసం తమ సర్వస్వం ధారపోస్తారనీ, ఈ లౌకిక విషయాలకి వాళ్ళు గుడ్డిగవ్వ విలువ ఇవ్వరనీ చాలా సున్నితంగా చెప్పిన కథ ఇది.
***
కాన్సాస్ రాష్ట్రంలో అదొక చిన్న నగరం. అది శీతకాలం రాత్రి. ఆ ఊరిలోని కొందరు పౌరులు రైల్వే స్టేషనులో రైలింగుకి చేరబడి బండి కోసం ఎదురుచూస్తున్నారు. అప్పటికే అది రావడం 20 నిముషాలు ఆలస్యం అయింది. ప్రకృతిలోని అన్ని వస్తువులమీదా దట్టంగా మంచు పేరుకుంది. నిర్మలమైన ఆకాశంలో నక్షత్రాల మసక వెలుగు నేపధ్యంలో ఊరికి దక్షిణంగా, విశాలమైన తెల్లని మైదానమంతటా పరుచుకున్న ఎత్తైన కొండశిఖరాలు, ఏదో తెల్లనిపొగ వ్యాపిస్తున్నట్టు వంపులుతిరిగి ఉన్నాయి. నిరీక్షిస్తున్న పౌరులు కాసేపు కుడికాలు మీదా, మరికాసేపు ఎడమకాలిమీదా తమ బరువు మార్చుకుంటూ, చలికి తమ భుజాలు దగ్గరగా ముడుచుకుని, జేబుల్లో చేతులు పెట్టుకుని, చెవులదాకా కోటు కాలర్లు లాక్కుని ఉన్నారు. ఆగ్నేయ దిక్కున నదిగట్టుతోపాటే వంపులు తిరిగిన రైలుమార్గం వైపు మాటిమాటికీ చూస్తున్నారు. వాళ్లలో వాళ్లు నెమ్మదిగా మాటాడుకుంటూ, ఏంచెయ్యాలో తెలియక అసహనంగా అటూ ఇటూ కదులుతున్నారు. వాళ్లందరిలో ఒక వ్యక్తిమాత్రం అతనక్కడికి ఎందుకొచ్చాడో తెలిసినట్టు, అందరికంటే ప్రత్యేకంగా దూరంగా ప్లాట్ ఫారానికి ఆ చివరనుండి ఈ చివరివరకూ, తిరిగి స్టేషను ముఖద్వారం వరకు నడిచి, మళ్ళీ రైలు పట్టాల వైపు నడుస్తున్నాడు. బలిష్ఠమైన అతని భుజాలు ముందుకు వంచి, బరువుగా కాళ్ళీడ్చుకుంటూ నడుస్తున్నాడు. వెలిసిన సైనిక దుస్తుల్లో సన్నగా, పొడవుగా ఉన్న తలనెరసిన వ్యక్తి ఒకరు జనాల్ని తప్పించుకుని అతని దగ్గరకి వచ్చి గౌరవపురస్సరంగా నిలుచున్నాడు.
“జాన్! ఈ రోజుకూడా ఈ రైలు ఆలస్యంగా వస్తున్నట్టుందే,” అన్నాడు మగవాళ్లకి అసహజమైన కీచుగొంతుకతో. “కారణం మంచుకురవడం కాదుగదా?”
“ఏమో, నాకు తెలీదు,” చిక్కగా పెరిగిన ఎర్రని గడ్దంలోంచి చెప్పాడతను. అతని గొంతుకలో కొద్దిపాటి విసుగు ధ్వనిస్తోంది.
ఆ సన్నని వ్యక్తి అంతవరకు తను నములుతున్న పళ్ళుకుట్టుకునే పుల్లని నోట్లో ఒకవైపు నుండి రెండోవైపుకి మార్చుకున్నాడు. తనలో తను అనుకుంటున్నట్టుగా, “ఆ శవంతో పాటు తూర్పునుండి ఎవరూ వస్తారని అనుకోను,” అన్నాడు.
“నాకు తెలియదు,” అన్నాడు ఆ రెండో వ్యక్తి మునపటికంటే మరింత కరకుగా.
అంతకీచు గొంతులోనూ కొంచెం మార్దవం తొణికిసలాడుతుంటే, ఆ సన్నపాటి వ్యక్తి “అతను ఏ మోతుబరుల కుటుంబానికీ చెందకపోవడం చాలా విచారకరం. నే నయితే అతనికి ఒక గౌరవప్రదమైన అంత్యక్రియలు ఏర్పాటు చేసి ఉండేవాడిని. కొంత పేరూ ప్రఖ్యాతీ ఉన్న వాళ్ళకి అలా చెయ్యడం సముచితం,” అన్నాడు. నోట్లోని పళ్ళుకుట్టుకునే పుల్లని బనీను జేబులో పెట్టుకున్నాడు. ఆ ఊర్లో జరిగే అన్ని పెద్దకుటుంబాల అంత్యక్రియల్లోనూ లాంఛనప్రాయమైన కుటుంబజండా పట్టుకోవడం అతని పని.
లావుపాటి వ్యక్తి సమాధానం చెప్పకుండా, వెనుతిరిగి రైలు మార్గాలు కలిసేచోటుకి వెళ్లిపోయాడు. సన్నపాటి వ్యక్తి తన గుంపులో కలిసి “ఎప్పటిలాగే జిమ్ చిరాగ్గా ఉన్నాడు,” అన్నాడు అతనివంక జాలిగా చూస్తూ.
సరిగ్గా అదే సమయంలో దూరంనుండి రైలుకూత వినిపించింది. ప్లాట్ ఫారం మీద అడుగుల కోలాహలం మొదలయింది. ఉరుము శబ్దానికి ఉలిక్కిపడ్దవాళ్లలా సన్నగా పొడవుగా ఉన్న అన్నివయసుల కుర్రవాళ్ళూ ఒక్కసారి ప్లాట్ ఫారం మీద గుమిగూడారు. అందులో కొందరు ఇంతసేపూ విశ్రాంతి గదుల్లో వెచ్చగా చలికాచుకుంటే, కొందరు సగం నిద్రలో పరిగెత్తుకుని వచ్చిన వారు; కొందరు సామాన్ల లారీల్లోంచి బద్ధకం వదిలించుకుని వస్తే, కొందరు ఎక్స్ ప్రెస్ రైళ్లలో వచ్చిన వారు. అక్కడి రైలింగుకి ఆన్చి నిలబెట్టిన శవవాహనంలోంచి డ్రైవరు సీటునుండి ఇద్దరు క్రిందకి దూకేరు. భుజాల్ని సరి చేసుకుని తలెత్తి నిలబడ్డారు. అంత చలిలో, అందరినీ హెచ్చరిస్తూ రైలు వేస్తున్న కూతకి లిప్తపాటు పాలిపోయిన వాళ్ళ కళ్ళల్లో ప్రాణం లేచివచ్చింది.
ఆ రాత్రి ఎక్స్ ప్రెస్, ఎర్రని రాకెట్టులా తూరుపుదిక్కునున్న చిత్తడినేలల మధ్యనుండి, నదివొంపులతోపాటు వొంపులు తిరుగుతూ వస్తోంది. చిత్తడినేలలకి పహరా కాస్తున్నట్టున్న వరుసల పోప్లార్ చెట్లు, చలికి వణుకుతున్నట్టున్నాయి. వాటి క్రిందనుండి దూకివస్తూ రైలు వదులుతున్న నీటిఆవిరి ఆకాశానికి ఎగబ్రాకి నీలి మేఘంగా ఘనీభవించి పాలపుంతని కనుమరుగుచేస్తోంది. అంతలోనే, కళ్ళుమిరుమిట్లుగొలిపే రైలుబండి ఎర్రని హెడ్ లైటు వెలుగు వేడికి రైలుపట్టాలని కప్పిన మంచు కరిగి, నల్లని రైలుపట్టాలు మెరుస్తున్నాయి. చెదిరిన తన పొడవాటి దట్టమైన గడ్డంతో ప్లాట్ లావుపాటి వ్యక్తి పారం వైపు గబగబా రైలు ఆగే వైపుకి నడుచుకు వస్తున్నాడు తలకిచుట్టుకున్న కప్పు తొలగించుకుంటూ. అతని వెనుకనున్న గుంపు కాసేపు తటపటాయించి, ఒకరి ముఖాలు ఒకరు ప్రశ్నార్థకంగా చూసుకుని, అతని వెనుకే నడవసాగేరు. రైలు ఆగింది. తలుపులు తెరుచుకోవడం ఆలస్యం అందరూ రైలువైపు పరిగెత్తారు. అంత్యక్రియల దుస్తుల్లో ఉన్న సన్నటి వ్యక్తి కుతూహలంగా బండిలోకి తొంగిచూడసాగేడు. ఆ కోచ్ నిర్వాహకుడు తలుపు దగ్గరకి పొడవైన గౌనూ, టోపీ ధరించిన మరొక యువకుణ్ణి అతనితోపాటే వెంటపెట్టుకుని వచ్చేడు.
ఆ యువకుడు, “మెరిక్ స్నేహితులు మీరేనా?” అంటూ అక్కడ చేరుకున్న గుంపుని ఉద్దేశించి అడిగేడు.
ప్లాట్ ఫారం మీద ఉన్న గుంపు పక్కకి అసౌకర్యంగా అటూ ఇటూ కదిలింది. ఇంతలో ఫిలిప్ ఫెల్ప్స్ అన్న బ్యాంకు ఉద్యోగి ముందుకి వచ్చి, హుందాగా ఇలా అన్నాడు:
“మెరిక్ తండ్రి చాలా నీరసంగా కదలలేని పరిస్థితిలో ఉండబట్టి శవాన్ని తీసుకుపోడానికి మేము వచ్చాము,” అని.
“అయితే అతన్ని లోనికి రానీండి,” అని కసురుకుంటూ కోచ్ నిర్వాహకుడు, “అతనికి సాయం చెయ్యమని ఆపరేటర్ కి చెప్పండి,” అన్నాడు.
మంచు కురుస్తున్న ఆ ప్లాట్ ఫారం మీదకి మొత్తానికి ఎలాగైతేనేం శవపేటిక దింపడం జరిగింది. ఆ ఊరి ప్రజలు దానికి తగినంత జాగా ఉండేలా వెనక్కి జరిగేరు. తర్వాత ఆ శవపేటిక చుట్టూ అర్థచంద్రాకారంలో గుమిగూడారు. ఆ శవపేటిక నల్లని పైకప్పుమీదనున్న తాటాకువంక వింతగా చూడసాగేరు. ఎవ్వరూ ఏమీ మాటాడలేదు. పెట్టెలు మోసేవాడొకడు ఒక రైలుపెట్టె పక్కన బేరంకోసం ఎదురుచూస్తూ నిలుచున్నాడు. ఇంజను ఒక్కసారి గట్టిగా నిట్టూర్పు విడిచింది. ఇంజనులో బొగ్గువేసేవ్యక్తి తన పసుపుపచ్చని టార్చిలైటూ, పొడవాటి ఆయిలు కేన్ తో క్రిందకి దిగి ఇరుసుల్లో కందెన వేస్తున్నాడు. మరణించిన శిల్పి శిష్యుడూ, శవంతోపాటే ప్రయాణించిన బోస్టనుకి చెందిన యువకుడు అతనివంక నిస్సహాయంగా చూస్తూ నిలుచున్నాడు. అక్కడి గుంపులో భుజాలు వేలేసుకుని, మాసినదుస్తుల్లో, అసహనంగా కదులుతున్న ఆ బ్యాంకరు ఒక్కడే మాటాడడానికి యోగ్యుడుగా కనిపించాడు. అతనివైపు తిరిగి:
“మెరిక్ అన్నదమ్ముల్లో ఒక్కరూ ఇక్కడలేరా?” అని అడిగేడు.
మొదటిసారిగా ఆ ఎర్రగడ్డం వ్యక్తి త్వరగా నడుచుకుంటూ గుంపుముందుకి వచ్చి “లేదు, వాళ్ళెవరూ రాలేదు. అందరూ తలో దిక్కూ ఉన్నారు. మేమే ఈ శవాన్ని అతని ఇంటికి తిన్నగా తీసుకుపోతాం,” అని అన్నాడు. అని ఒంగి శవపేటికకి ఉన్న చేతిపిడి ఒకటి అందుకున్నాడు.
అంత్యక్రియల నిర్వాహకుడు శవవాహిక తలుపు వేస్తుంటే, చోదకుడిని ఉద్దేశిస్తూ గ్రామ నౌకరు “థామ్సన్!దూరమైనా కొండరోడ్డు వెంబడే ఇంటికి పద. గుర్రాలకి సుళువుగా ఉంటుంది,” అన్నాడు.
ఎర్రగడ్దపు లాయరు, జిమ్ లైర్డ్, ఆ కొత్త వ్యక్తివంక చూస్తూ, “ఈ శవవాహిక వెనుక ఎవరు నడుస్తారో తెలియదు. చాలా దూరం ప్రయాణం, కాబట్టి మీరు అద్దెకు తెచ్చిన ఆ గుర్రం ఎక్కితే మంచిది,” అంటూ బాగా చిక్కిపోయిన గుర్రాన్ని చూపించాడు. ఆ యువకుడు వెంటనే, “కృతజ్ఞతలు. కానీ నేను శవ పేటికతోనే ప్రయాణిస్తాను.” అంటూ, అంత్యక్రియల నిర్వాహకుడివైపు తిరిగి, “మీకు అభ్యంతరం లేకపొతే, నేను మీ పక్కన కూర్చుంటాను,” అన్నాడు.
అంటూ, బండిచక్రాలమీంచి ఎక్కి కూచున్నాడు.
చుక్కల వెలుగులో, దూరమార్గంలో, తెల్లని కొండచుట్టూ ప్రదక్షిణం చేస్తూ వాళ్ళు ఊరికి ప్రయాణమయ్యారు. నిశ్శబ్దంగా ఉన్న ఆ ఊళ్ళో, ఇళ్ళ కప్పులమీద మంచు పేరుకుంది. బాగా క్రిందకివాలిన చూరులనుండి దీపాలు మిణుకు మిణుకుమంటున్నాయి; కనుచూపుమేర అన్నిదిక్కులా విశాలమైన మైదానం శూన్యంలోకి చొచ్చుకుపోయి, అనుభూతికి అందే స్వచ్ఛమైన నీరవంలో మునిగి ఆకాశమంత నునుపుగా, ప్రశాంతంగా కనిపిస్తోంది.
కళావిహీనంగా, ఎండకి ఎండి వానకి తడిసి కేవలం ఆకారమాత్రంగా నిలిచి ఉంది ఆ ఇల్లు. ఆ ఇంటికి ఆనుకుని ఉన్న కాలిబాటప్రక్కకి శవ వాహనం చేరుకోగానే, ఇంతకుముందు రైలుస్టేషనులో గుమిగూడిన ఇలా ఉంటారని చెప్పలేని సమూహమే, మరొకసారి గేటుదగ్గర గుమిగూడింది. మంచూ-బురద పేరుకున్న ముందరివాకిట్లో, గేటునుండి ఇంటి ముఖద్వారం వరకూ వెళ్ళడానికి వీలుగా వేసిన ఒకటి రెండు బల్లలు బాగా వొంగిపోయి, కూలడానికి సిద్ధంగా ఉన్న వంతెనలా ఉన్నాయి. ఉన్న రెండు బందుల్లో ఒకటి ఊడి, గేటు ఆ ఉన్న ఒక్క బందుకీ అతికష్టం మీద వేలాడుతోంది. శవంతోపాటే వచ్చిన యువకుడు స్టీవెన్స్, ముఖద్వారానికి ఉన్న గుబ్బకి ఒక నల్లటి గుడ్డ కప్పి ఉండడం గమనించాడు.
వాహనంనుండి దింపుతున్నప్పుడు శవపేటికచేసిన కిర్రుమన్న శబ్దానికి ఇంట్లోంచి ఒక్కసారిగా ఏడుపులు వినిపించాయి; ముందరి తలుపు కష్టపడి తెరుస్తూ, లావుగా, పొడవుగా ఉన్న ఒక స్త్రీ తలకి ఏ తొడుగూలేకుండా మంచులో పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చి శవంమీదపడి రోదించసాగింది, “అయ్యో కొడుకా! ఇలా వచ్చావురా నా దగ్గరికి!” అంటూ.
చెప్పలేని వెగటుతో స్టీవెన్స్ ముఖం అటుతిప్పుకుని కళ్ళుమూసుకోగానే, పొడవుగా బక్క చిక్కిన మరొక స్త్రీ నల్లని దుస్తుల్లో బయటకి పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చి, తల్లి భుజాలుపట్టుకుని, ఏడుస్తూనే, “అమ్మా! లోపలికి పద! నువ్విలా బయటకి రాకూడదు!” అంటూ, వెంటనే బ్యాంకరు వైపు తిరిగి, గొంతుమార్చి, అతివినయంగా, “ఫెల్ప్స్! చావడి సిద్ధంగా ఉంది!” అంది.
అంత్యక్రియల నిర్వాహకుడు శవపేటిక ఉంచడానికి కావలసిన సామగ్రితో ముందు నడుస్తుంటే, శవవాహకులు ఆ సన్నని బల్లచెక్కలమీదనుండి శవపేటికని మోసుకుని లోనికి తెచ్చేరు.
శవాన్ని దించిన గది వాడుకలోలేక, చల్లగా, చెమ్మగా, అక్కడ పడేసిన కర్రసామాను ముక్కవాసన వాసన వేస్తూ ఉంది. శవపేటికకి పైన గలగలలాడుతున్న గాజుపట్టకాలతో అలంకరించిన దీపం ఉంది. అక్కడ జాన్ రోజర్స్ కర్రతో చెక్కిన జాన్ ఆల్డెన్, ప్రిసిలాల బొమ్మలకి కొండతామర (స్మిలాక్స్) దండలు వేలాడుతున్నాయి. హెన్రీ స్టీవెన్స్ తనేదో పెద్దపొరపాటు చేసినట్టూ, రాకూడనిచోటుకి వచ్చేనేమోనన్నట్టు ముఖంపెట్టాడు. అక్కడున్న ఆకుపచ్చని బ్రసెల్స్ నీ, కిటికీలు, ద్వారబంధాలూ అలంకరించుకునే లావుగా మెత్తగా ఉన్న మొఖమల్ అలంకరణలనీ, చేతితో రంగులువేసిన చైనా పాత్రలూ, పూల కలశలూ, బల్లచెక్కలనీ పరీక్షగా చూశాడు హార్వే మెరిక్ కి చెందిన వస్తువేదైనా పోల్చుకుందికి ఎక్కడైనా కనిపిస్తుందేమోనని. పియానోమీద వేలాడుతున్న వర్ణచిత్రంలో ఉంగరాలజుత్తుతో, మొలకి అంగవస్త్రం ఉన్న కుర్రవాడిలో తనమిత్రుడి పోలికలు కనిపించేదాకా ఎవరినీ శవం దరిదాపులకికూడా అనుమతించడానికి ఇష్టపడలేదు.
“థామ్సన్! మూత తెరూ! కుర్రాడి ముఖం చూడనీ,” అంది పెద్దామె ఒకప్రక్క వెక్కివెక్కి ఏడుస్తూనే. ఒత్తుగా నల్లగా మెరుస్తున్న ఆమె తలకట్టు క్రింద ఎర్రగా ఉబ్బిపోయిన ఆమె ముఖంలోకి ఈ సారి స్టీవెన్స్ భయపడుతూ భయపడుతూ చూస్తూ, ఏడుపు నిగ్రహించుకోమని అనునయిస్తున్న ధోరణిలో చూశాడు. అలా చూసినందుకు వెంటనే సిగ్గుపడిపోయి, మరొకసారి ఆమె ముఖంలోకి చూశాడు. ఆమె ముఖంలో ఏదో చెప్పలేని శక్తి కనిపించింది… అది ఆటవిక సౌందర్యం వల్ల కావొచ్చు; కానీ, ఆ ముఖం హింసవల్ల ఏర్పడిన గాయాలమచ్చలతో, ముడతలుబడి, భయంకరమైన వీరావేశాలవల్ల కళమారి ఎంత కరకుగా తయారైందంటే, విషాదం ఆమె దరిదాపుల్లోకి రావడానికి జంకుతుందేమోనని అనిపించింది అతనికి. వాచిన ఆమె పొడవాటి ముక్కు చివర ఉబ్బి, దానికి అటూ ఇటూ లోతుగా చారలుఏర్పడ్డాయి; దట్టమైన నల్లని కనుబొమలు నుదిటికి అడ్దంగానూ, ఒకదానికీ మరొకదానికీ మధ్య బోలెడు ఖాళీతోనలుపలకలుగా ఉన్న ఆమె పెద్ద పలువరస చీరేసినట్టు ఉంది. ఆమె ఆ గదినంతా ఆక్రమించి ఉంది. ఆమె ముందు ఏమాత్రం ఆనక, ఉధృతంగా ప్రవహిస్తున్న వరదనీటిమీద కొట్టుకొచ్చే కర్రాకంపా లా మగవాళ్ళు ఉన్నారు. స్టీవెన్స్ కి, తను కూడా ఆ సుడిగుండంలో చిక్కుకున్నానేమోనన్న అనుమానం వచ్చింది.
నొక్కులజుత్తుతో, సన్నగా ఎముకలబోనులా ఉన్న కూతురు తలలో విషాదసూచనగా దువ్వెన ఉంది. అప్పటికే పొడుగ్గా ఉన్న ఆమె ముఖం ఇప్పుడు మరింత పొడవుగా కనిపిస్తోంది. ఆమె చేతివేళ్ళ కణుపులు కొట్టొచ్చినట్టు కనిపిస్తున్నాయి. చేతుల్ని ఒళ్ళో మడిచిపెట్టుకుని, కళ్ళూ ముఖమూ క్రిందకి వాల్చి శవపేటిక ఎప్పుడు తెరుస్తారా అని ఆమె ఎదురుచూస్తోంది. చూడడానికి సేవకురాలిలా కనిపిసున్న ఒక సంకరజాతి స్త్రీ, తలుపు ప్రక్కన భయంతో ఒదిగి నిలబడింది. వాడిపోయిన ఆమె ముఖంలో విషాదం, మృతుడిపట్ల అభిమానం కనిపిస్తున్నాయి. ఆమె తను ధరించిన పైతొడుగుతో కళ్ళు ఒత్తుకుంటూ, అప్పుడప్పుడు గట్టిగా వచ్చే వెక్కిళ్ళను అతిప్రయత్నం మీద దిగమింగుకుంటూ మౌనంగా రోదిస్తోంది. స్టీవెన్స్ లేచి ఆమె ప్రక్కన నిలుచున్నాడు.
మెట్లమీద సన్నని అడుగుల చప్పుడు వినిపించింది. పొడుగ్గా, బలహీనంగా ఉన్న ఒక వయసుడిగిన వ్యక్తి మూతిమీద చారికలతో, పొగాకు కంపుకొడుతూ, మాసిన గడ్డం, చిదరవందర జుత్తుతో అడుగులు తడబడుతూ గదిలోకి ప్రవేశించాడు. చేతిలో రుమాలు నలుపుకుంటూ, శవపేటిక దగ్గరకి నెమ్మదిగా నడిచేడు. భార్య రోదనకి ఒక పక్క బాధపడుతూనే, మరొక ప్రక్క మరేదీ పట్టించుకోనందుకు సిగ్గుపడుతున్నట్టు కనిపిస్తున్నాడు.
“ఏనీ! అదే వద్దంటున్నాను, కాస్త తెమ్మరిల్లు,” అన్నాడు, గొంతు కంపిస్తుంటే, వణుకుతున్న చేతిని ఆమెభుజం మీద నిలకడగా ఉంచడానికి అవస్థపడుతూ. ఆమె మరొకసారి ఏడుపులంకించుకుని ఒక్క ఉదుటున అతని భుజం మీదకి ఎలా వాలిందంటే, అతను తనని నిభాయించుకుందికి కష్టపడ్డాడు. అతను కనీసం శవం వంక కన్నెత్తయినా చూడలేదు. కొరడావంక చూస్తున్న కుక్కలా, ఆమె వంకే బెదురుతో, బ్రతిమాలుతూ చూడసాగేడు. సాగిపోయిన అతని బుగ్గలు భరించలేని సిగ్గుతో ఎరుపెక్కాయి. ఆతని భార్య ఆ గదిలోంచి నిష్క్రమించగానే, లాయరు స్టీవెన్స్ నీ, తండ్రినీ వాళ్ల ఖర్మకి వాళ్లని వదిలేసి కూతురుకూడా ఆమె వెనుకే నడిచింది. సేవకురాలు శవపేటికదాకా నడిచి, క్షణం సేపు వొంగి చూసి వెంటనే వంటింట్లోకి నిష్క్రమించింది.
ఆ ముసలాయన చనిపోయిన కొడుకు ముఖంలోకి తలవాల్చి, కళవళముతో చూస్తున్నాడు. ఆ శిల్పి పెద్ద తల, బ్రతికున్నప్పటికంటే, కదలకుండా నిటారుగా ఉన్నప్పుడే ఇంకా గొప్పగా ఉన్నట్టు అనిపించింది అతనికి. విశాలమైన అతని నుదురుమీదకి నల్లని ముంగురులు వాలి ఉన్నాయి. చిత్రంగా అతని ముఖం కోలగా ఉన్నట్టు అనిపించింది. కానీ అందులో మృతుల ముఖాల్లో కనిపించే నిష్కల్మషమైన ప్రశాంతత లోపించింది. కనుబొమలు ఎంతగా చిట్లించినట్టు ఉన్నాయంటే, సూటిగా ఉన్న ముక్కుపైన, నుదిటిమీద అవి రెండు గీతలు గీశాయి. గడ్డం నిర్లక్ష్యంగా ముందుకి చొచ్చుకొచ్చింది. జీవితం ఎంత చేదుగా, పదునుగా ఉంటుందంటే మృత్యువుకూడా వెంటనే ఒత్తిడిని రూపుమాపి పరిపూర్ణమైన ప్రశాంతత చేకూర్చలేదేమోనని సూచిస్తున్నట్టు ఉంది. పవిత్రమైనదీ, విలువైనదేదో అతను భద్రంగా కాపుకాస్తున్నట్టూ, దాన్ని అతని దగ్గరనుండి లాక్కుంటారేమోనని బెంగపడుతున్నట్టూ ఉంది అతని ముఖం.
మాసిన గడ్డం మాటున ఆ వృద్ధుడి పెదాలు వణుకుతున్నాయి. అతను లాయరువంక తిరిగి భయం భయంగా అడిగేడు “జిమ్! నీకు ఎన్ని కృతజ్ఞతలు చెప్పినా చాలదు. ఫెల్ప్స్, తక్కిన వాళ్ళు అందరూ హార్వేని ఖననం చెయ్యడానికి వస్తారు, కదూ?” అని. కొడుకు నుదిటిమీది ముంగురులు చేత్తో సవరిస్తూ, “జిమ్! వీడు చాలా మంచికుర్రాడు. అందరిలోనూ వీడే పసిపిల్లాడంత నెమ్మదస్తుడు. కానీ, మేమే వాడిని అర్థం చేసుకోలేకపోయాం.” అతని కన్నీళ్ళు గడ్డంమీంచి జారి శిల్పి తొడుక్కున కోటుమీద పడ్డాయి.
“మార్టిన్! మార్టిన్! ఓ మార్టిన్, ఇలా రా!” అతని భార్య మెట్లమీంచే గట్టిగా అరిచింది. ఆ వృద్ధుడు వెంటనే భయంగా లేస్తూ, “హాఁ! ఏనీ! ఇదిగో వస్తున్నా!” అతను వెనుదిరిగి, కాసేపు తటపటాయించి, ఎటూ తేల్చుకోలేని భయంకరమైన సందిగ్ధంలో కొట్టుమిట్టాడేడు; చివరకి, వెనక్కి వచ్చి మృతుడి జుత్తు మెత్తగా సవరించి, గదిలోంచి నిష్క్రమించాడు.
“పాపం, ముసలాయన! అతనికి కన్నీళ్ళు ఇంకా మిగిలి ఉంటాయని అనుకోను. ఆకళ్ళు ఏనాడో ఎండిపోయినట్టున్నాయి. ఈ వయసులో ఇంతకంటే బాధించేది మరోటి ఉండదు,” అన్నాడు లాయరు జాలిగా.
జిమ్ అతని గడ్దమంత ఎర్రగా ఉన్నాడు. నీలిమంటతో మండుతున్న చింతనిప్పుల్లా ఎర్రగా ఉన్నాయి అతని కళ్ళు. తాగుడువల్ల అతని ముఖం ఉబ్బిపోయి ఉంది. అతికష్టం మీద తనని తాను నిగ్రహించుకుంటున్న బాధ అతని ముఖంలో స్పష్టంగా తెలుస్తోంది; చెప్పలేని అసహనంతో మృతుడి గడ్డాన్ని సవరిస్తూనే ఉన్నాడు. కళ్ళలోకి ఇబ్బందిగా పడుతున్న దీపం వత్తిని జిమ్ తగ్గించడం, దానికి వేలాడుతున్న గాజు పట్టకాలు చేస్తున్న గలగలలకి చిరాకుతో అటు తీక్షణంగా చూడడం, కిటికీ ప్రక్క కూచున్న స్టీవెన్స్ గమనించాడు. తర్వాత అతను చేతులు వెనక్కి కట్టుకుని, అతని గురువు ముఖంలోకి తదేకంగా చూడడమూ గమనించాడు. స్టీవెన్స్ వాళ్ళిద్దరికీ మధ్య సంబంధం ఏమై ఉంటుందా అని ఆలోచించసాగేడు.
ఇంతలో వంటింట్లోంచి కేకలు వినిపించసాగేయి; భోజనాలగది తలుపు తెరవగానే, ఆ గోల వెనక కారణం అవగతమయింది. అతిథులకోసం చేసిన సాలడ్ మీద డ్రసింగ్ సరిగ్గా చేయనందుకు యజమానురాలు సేవకురాలిమీద గొంతు చించుకుంటోంది. స్టీవెన్స్ తన జీవితంలో ఇలాంటిది ఎన్నడూ విని ఉండలేదు. ఆ తిట్లు మానసికంగా హింసించడంతోబాటు, చాలా నాటకీయంగా, క్రౌర్యానికి పరాకాష్ఠగా ఉన్నాయి. కేవలం ఇరవై నిముషాల క్రితం ఆమె ప్రదర్శించిన ఆపుకోలేని దుఃఖానికి ఇది పూర్తిగా విరుద్ధంగా ఉంది. ఆ క్రూరత్వంచూసి ఒళ్ళు గగుర్పొడిచి, లాయరు వంటింట్లోకి తెరుచుకుంటున్న భోజనాలగది తలుపులు మూసేసేడు.
వెనక్కి తిరిగి వచ్చి, “పాపం, రాక్సీ! బలయిపోతోంది,” అన్నాడు. మెరిక్ కుటుంబం చాలా ఏళ్ళక్రితం ఆమెను “బీదగృహం”నుండి తెచ్చుకున్నారు. వారిపట్ల ఆమెకున్న కృతజ్ఞతాభావం తన అనుభవాలని బయటకు చెప్పనివ్వదు గాని, చెబితే మాత్రం, ఆ భయంకరమైన అనుభవాలు విని రక్తం గడ్డకట్టుకుపోతుంది. కొద్దిసేపటి క్రితం వరకు పైకొంగుతో కన్నీళ్ళు తుడుచుకుంటూ మౌనంగా నిలుచున్న ఫెరంగీ యువతి మరెవరో కాదు, రాక్సీనే! ఆ పెద్దావిడ కోపంతో రెచ్చిపోతోంది; పదిమందిలో జాలి ప్రదర్శిస్తూ, ఎవరూ లేనపుడు క్రూరత్వంలో కొత్తపోకడలు పోవడంలో ఆమెకు ఆమే సాటి; హార్వే ఇంట్లో ఉన్నంత కాలం అతని జీవితాన్ని నరకం చేసింది. అతను దానిని గుర్తుతెచ్చుకోవలసివచ్చినప్పుడల్లా సిగ్గుపడిపోయేవాడు. ఇంత క్రూరత్వం చవిచూచినప్పటికీ, అతను అంత చక్కని వ్యక్తిత్వాన్ని ఇంకా ఎలా నిలబెట్టుకున్నాడో తలుచుకుంటే ఆశ్చర్యం వేస్తుంది.
“ఓహ్! ఇతనెంత అద్భుతమైన వ్యక్తి,” అన్నాడు స్టీవెన్స్ తనలో తను మాటాడుకుంటున్నట్టు నెమ్మదిగా, “పరమాద్భుతమైన వ్యక్తి అనడంలో సందేహం లేదు; కానీ, ఈ రాత్రి వరకు అతనెంత అద్భుతమైన వ్యక్తో గ్రహించలేకపోయాను.”
“అదే ఎవరికీ అర్థకాని బ్రహ్మరహస్యం. అందులోనూ, ఇటువంటి పేడతట్టలోంచి రావడమే అన్నిటికన్నా ఆశ్చర్యం కలిగించే విషయం,” అన్నాడు లాయరు చేతులు నాలుగుపక్కలాతిప్పి ఇల్లంతటినీ చూపిస్తూ. ఆ మాటల వెనుక తాము నిలుచున్న నాలుగుగోడల మధ్యప్రదేడ్శం కాక వేరేదో ధ్వని ఉంది.
“కాస్త గాలాడుతుందేమో చూడాలి. నాకు ఊపిరాడక కళ్ళు తిరుగుతున్నట్టు అనిపిస్తోంది,” అని గొణిగాడు స్టీవెన్స్, ఒక చేత్తో కిటికీ తలుపు తియ్యడానికి నానా తంటాలు పడుతూ. కిటికీ చట్రం బిగుసుకుపోయింది. తలుపు తెరుచుకోవడం లేదు. విసుగెత్తి వెనక్కి తిరిగివచ్చి కూచుని తన కాలరు పైకెత్తి విసురుకుంటున్నాడు కొంచెం గాలి తగులుతుందేమోనన్న ఆశతో. లాయరు వచ్చి ఎర్రని బలిష్టమైన అతని చేతితో ఒక పిడిగుద్దు గుద్దాడు. ఆ దెబ్బకి తలుపు రెండు అంగుళాలు పైకిలేచి తెరుచుకుంది. స్టీవెన్స్ లాయరుకు కృతజ్ఞతలు చెప్పాడు. కాని అరగంట క్రిందటినుండి అతని గొంతులో కొట్టుమిట్టాడుతున్న వాంతి వస్తుందేమోనన్న భావన, హార్వే మెరిక్ కి చెందిన జ్ఞాపిక ఏది దొరికితే అది పట్టుకుని అక్కడనుండి పారిపోవాలన్న కోరిక రగిలిస్తోంది.
హాఁ! అతనికి ఇప్పుడర్థమైంది, తన గురువు పెదాలపై తరచు కనిపించే చిన్నపాటి విసుగుకి కారణం ఏమిటో!
అతనికి బాగా గుర్తు. ఒకసారి మెరిక్ వాళ్ల ఊరునుండి తిరిగి వచ్చినపుడు, తనతోపాటు సన్నగా, పోలికలు పట్టలేని ఒక వృద్ధురాలు కూచుని తన ముణుకుమీద ఏదో పెట్టుకునికుడుతున్న చిత్రాన్ని (Bas-relief) తీసుకుని వచ్చాడు. అందులో తాళ్ళనిక్కరు తొడుక్కున్న కుర్రాడొకడు, జీవం ఉట్టిపడుతూ, చక్కని పెదాలతో, ఒక తాడు భుజానికి వేలాడుతుంటే ఆమె ప్రక్కని నిలుచుని, తను పట్టుకున్న తుమ్మెదవైపు ఆమెదృష్టిని ఆకర్షించడానికి ఆమె గౌను అసహనంగా లాగుతూ ఉంటాడు. ఆ చిత్రంలో బక్కపలచగా ఉన్న స్త్రీని చిత్రించిన శ్రద్ధకీ, ఆమె ముఖంలో చూపించిన అలసటకీ స్టీవెన్స్ ముగ్ధుడై ‘ఆమె మీ అమ్మగారా?’ అని మెరిక్ ని అడగడం, అతని ముఖంలో ఒక్కసారి మెరిసి మాయమైన నిరుత్సాహం గుర్తొచ్చాయి.
లాయరు శవపేటిక ప్రక్కన తూగుకుర్చీలో శరీరాన్ని వెనక్కి వాల్చి, కళ్ళుమూసుకుని ఊగుతున్నాడు. స్టీవెన్స్ అతన్నీ, తీరుగా ఉన్న అతని చుబుకాన్నీ పరీక్షగా చూసి, అంత అందమైన చుబుకం మీద అందవికారంగా కనిపించే గడ్డాన్ని ఎందుకు పెంచాడో అర్థంకాక ఆశ్చర్యపోయాడు. ఆ యువ శిల్పి చూపులు తనకి గుచ్చుకున్నాయేమో నన్నట్టు లాయరు కళ్ళు తెరిచాడు.
“అతనెప్పుడూ మితభాషిగానే ఉండేవాడా?” అని అడిగేడు అకస్మాత్తుగా, “ఎందుకంటే, కుర్రాడిగా ఉన్నప్పుడు అతను బాగా సిగ్గరి.”
“ఆ మాట ఎలాగూ అడిగారు కాబట్టిచెప్పక తప్పదు; మీరన్నట్టు అతను మితభాషే,” అని మాటకలిపాడు స్టీవెన్స్, “అతనికి పదిమందితో ఉండడం సరదాయే గానీ, అతనెప్పుడూ ఒంటరివాడేనన్న భావన కలిగించేవాడు. అతనికి ఎవరైనా ఆవేశంగా మాటాడితే ఇష్టం ఉండేది కాదు. ఎప్పుడూ ఏదో ఆలోచిస్తూ, ఒక్క అతని కళమీద తప్ప, తనమీద తనకే నమ్మకం లేనట్టుండేవాడు. అతని కళలో మాత్రం ఏ సందేహాలూ ఉండేవి కావు అతనికి. పురుషుల్ని అసలు నమ్మేవాడు కాదు; స్త్రీలంటే మరీను. కానీ వాళ్ళ గురించి చెప్పే చెడుమాటలు ఎప్పుడూ నమ్మేవాడు కాదు. అతను ఎప్పుడూ ఉత్తమోత్తమమైన వాటినే నమ్మాలనుకునే వాడు, కానీ, వాటిని పరిశోధించడానికి మాత్రం జంకేవాడు.”
“ఒళ్ళుకాలిన కుక్క నిప్పంటే భయపడుతుంది,” అన్నాడు లాయరు కళ్ళుమూసుకుని నిష్ఠూరంగా.
దయనీయమైన శిల్పి బాల్యం గురించి స్టీవెన్స్ ఏదో ఊహించుకుంటూ పోతున్నాడు. అంత సుకుమారమైన భావనలూ, నాణ్యమైన ప్రవర్తనగలిగిన వ్యక్తి వెనుక, ఇంత ఆటవిక, బాధామయమైన బాల్యమూ ఉండడం ఊహకు అందని విషయం. అతని మనోఫలకంమీద సౌందర్యవంతమైన చిత్రాలు నిరంతరం పెల్లుబుకుతూనే ఉంటాయి; అవి ఎంత సున్నితంగా స్పష్టంగా ఉంటాయంటే, లేత ఎండపడుతున్న గోడమీద కదలాడుతున్న రావి ఆకు నీడకూడా అక్కడ శాశ్వతంగా ముద్రించబడుతుంది. ఎవరిచేతిలోనైనా మంత్రదండం ఉండడం నిజమైతే, ఆ వ్యక్తి ఖచ్చితంగా మెరిక్ మాత్రమే. అతను దేనిమీద చెయ్యివేస్తే, దాని నిగూఢరహస్యాలన్నీ బహిర్గతం చెయ్యగలిగేవాడు. గుప్తసౌందర్యపు బందిఖానానుండి తప్పించి, అరేబియన్ కథలోని యువరాజు మంత్రగత్తె మాయలకు ప్రతిమాయ కల్పించి గెలిచినట్టు, వాటికి తిరుగులేని సహజ సౌందర్యాన్ని పునరుద్ధరించేవాడు; అతనికి ఏ వస్తువుతో, వ్యక్తితో పరిచయమైనా, వాటిపై అతని సుందరమైన అనుభూతిని మిగిల్చేవాడు. తనదైన అగోచరమైన సంతకాన్ని, సువాసనని, మాటని, రంగుని విడిచిపెట్టేవాడు.
స్టీవెన్స్ కి తన గురువు జీవితంలోని సిసలైన విషాదం అవగతమైంది. అందరూ అపోహపడుతున్నట్టు దానికి త్రాగుడూ, భగ్నప్రేమా కారణం కావు. వాటికంటే లోతుగా చిన్నప్పుడు అతని మనసుమీద పడ్డ అనుభూతులు చేసిన గాయాలు కారణం. వాటికి కారణం తను కాకపోయినా, సిగ్గుపడవలసినపని లేకపోయినా, అతను తప్పించుకోలేక, బాల్యంనుండీ గుండెలో దాచున్నాడు. ఉత్సాహంతో ఉరకలేసే కుర్రాడిని, సంప్రదాయంగా వస్తున్న ఉదాత్తమైన శిక్షణ, తనని తాను రక్షించుకోలేని నిరాయుధిడిని చేసి, ఎన్నడూ కని విని ఎరగని నికృష్టమైన సౌందర్య రహితమైన ఎడారిలో విడిచిపెట్టింది!
పదకొండుగంటలకి పొడవుగా లావుగా నల్లని దుస్తుల్లో ఉన్నామె గదిలోకి ప్రవేశించి పరామర్శించడానికి ఊరివాళ్లు వస్తున్నందున భోజనాలగదిలోకి రమ్మని పిలిచింది. స్టీవెన్స్ లేవడానికి ప్రయత్నిస్తుంటే, లాయరు నిర్వికారంగా ఇలా అన్నాడు, “మీరు వెళ్ళండి. నిస్సందేహంగా మీకొక మరపురాని అనుభూతి మిగులుతుంది. నామట్టుకు నాకు, వాళ్లని తట్టుకోలేను. ఇరవై ఏళ్లబట్టి భరిస్తూనేన్నాను వాళ్ళని.”
స్టీవెన్స్ తనవెనుకనే తలుపు మూస్తూ, గడ్డం చేతుల్లోపెట్టుకుని, సన్నని దీపం వెలుగులో శవం ప్రక్క కూర్చున్న లాయరువంక ఒకసారి చూశాడు.
ఇంతకుముందు రైలుపెట్టె దగ్గర గుమిగూడిన మూకే మళ్ళీ ఇక్కడకూడా గుమిగూడింది. కిరసనాయిలుబుడ్డి దీపం వెలుగులో వాళ్ళు ఇప్పుడు వేరువేరు వ్యక్తులుగా కనిపిస్తున్నారు. పిల్లిగడ్డం, పండిపోయిన జుత్తుతో పాలిపోయి నీరసంగాఉన్న మతాధికారి, శవం ప్రక్కన ఉన్న మేజాబల్లకి ఆనుకుని, దానిమీద బైబిలు ఉంచాడు. ఆర్మీలో ఉన్నతపదవిలో పనిచేసి వచ్చిన వ్యక్తి, రూం హీటర్ దగ్గరకి తన కుర్చీ జరుపుకుని అనువుగా గోడకి చేరవేసేడు,జేబులోపెట్టుకున్న పన్నుకుట్టుకునే పుల్లకోసం వెతుకుతూ. ఫెల్ప్స్, ఎల్డర్ అన్న బ్యాంకు ఉద్యోగస్థులిద్దరూ భోజనాలబల్ల వెనకనున్న ఒక మూల కూచుని వడ్డీలమీద ప్రభుత్వం తెచ్చిన కొత్త చట్టంగురించీ, గృహోపకరణాలకి ఇచ్చే అప్పులమీద దాని ప్రభావం గురించి అప్పటివరకువరకు తాము చేస్తున్న చర్చ ముగించేరు. నయవంచకుడి ముఖంకలిగిన స్థిరాస్థి వ్యాపారం ప్రతినిధి ఒకడు నవ్వుతూ వాళ్ళతో జతకలిసేడు. రాక్షసిబొగ్గుతో మండుతున్న పొయ్యిముందు రక్షణకోసం ఉంచిన ఇనపచక్కీకి దగ్గరగా తమకాళ్ళు జాపుకుని, ఒకప్రక్క బొగ్గూ, కలప, అమ్మే వ్యక్తీ, రెండోప్రక్క పశువులు రవాణాచేసే వ్యక్తీ కూచున్నారు. స్టీవెన్స్ తన జేబులోంచి ఒక పుస్తకం తీసి చదువుకో సాగేడు. ఇంట్లో రోదనలు తగ్గుముఖం పడుతుంటే, అతని చుట్టూ జరుగుతున్న సంభాషణ వాళ్ళకి కుతూహలం ఉన్న అన్ని విషయాల గురించీ నడుస్తోంది. ఇంట్లోవాళ్లందరూ నిద్రపోయారని రూఢిచేసుకున్న తర్వాత, ఆర్మీలో పనిచేసి వచ్చిన వ్యక్తి తన భుజాలు విదుల్చుకుని, ఎదురుగాఉన్న కుర్చీమీద మడమలు ఆన్చి కాళ్ళు రెండూ బారజాపుకున్నాడు.
“ఫెల్ప్స్, విల్లు ఉందేమోననుకుంటున్నాను,” అన్నాడు కీచుగొంతుకతో.
బ్యాంకరు నవ్వుతూ లేదన్నట్లు తలూపి, ముత్యం పొదిగిన పిడికత్తితో గోళ్ళు కత్తిరించుకుంటున్నాడు.
“విల్లు ఉండవలసిన పనేముంది ఇక్కడ?” అని, తనే మళ్ళీ, “ఉందంటావా?” అని ఎదురుప్రశ్న వేసేడు.
ఆర్మీ వ్యక్తి అసౌకర్యంగా తన కుర్చీలో అటూ ఇటూ కదిలేడు. ఇప్పుడు తన కాళ్ళను తనగడ్డానికి మరింత దగ్గరగా లాక్కుంటూ. “లేకపోడానికేం? ఆ ముసలాయన హార్వే ఈ మధ్య బాగానే సంపాదించాడని అన్నాడు?” అని అన్నాడు.
అప్పుడు రెండో బ్యాంకరు అందుకున్నాడు,”దానర్థం నా ఉద్దేశ్యంలో, హార్వే మరే పొలాలూ తనఖా పెట్టమని అడగలేదనీ; అంటే, తన చదువు సంగతి తను చూసుకోగలుగుతున్నాడనీ.”
“నా జ్ఞాపకశక్తి హార్వే చదువుకోనప్పటిరోజులదాకా పోతుందని అనుకోను,” అన్నాడు ఆర్మీ వ్యక్తి.
అందరూ నవ్వుకున్నారు. మతగురువు జేబులోంచి రుమాలు తీసి గట్టిగా ముక్కు చీదేడు. ఫెల్ప్స్ తన చురకత్తి “టక్” మని చప్పుడుచేస్తూ మడతపెట్టేడు. తనలో గొణుక్కున్నట్టుగా, “పాపం! ఆ ముసలాయనకి పిల్లలెవ్వరూ చేతికి అందిరాకపోవడం చాలా విచారకరం,” అన్నాడు. “వాళ్ళెప్పుడూ అందిరాలేదు. హార్వే మీద అతను ఒక డజను పశువుల ఫారంలు నడపడానికి పనికొచ్చేంత డబ్బు తగలేశాడు. అంతకంటే, శాండ్ క్రీక్ లో ఖర్చుపెట్టి ఉంటే ఫలితం దక్కేది. హార్వే ఇంటిపట్టున ఉండి ఉన్నదేదో జాగ్రత్తగా చూసుకుని, పశువుల్నీ, వ్యవసాయం, కౌలు లెక్కల్నీ చూసుకున్నా వాళ్ళపని బాగుండేది. ముసలాయన పాపం అన్నిటికీ కౌలుకిచ్చిన రైతులనే నమ్ముకోవలసి రావడంతో, వాళ్ళు అతన్ని ఎడాపెడా మోసం చేసేరు.”
“హార్వే పనికొచ్చేపని ఏదీ చెయ్యలేడు. అతనికి పని అంటే శ్రద్ధలేదు,” అన్నాడు అడితి నడిపే వ్యక్తి. నే చెబుతున్నది అతను క్రిందటిసారి ఇంటికి వచ్చినప్పటి సంగతి. అతను తిరిగి వెళ్ళే రోజు, పాపం ముసలాయన హార్వేని రైలుకు పంపడానికని డబ్బులు ఏర్పాటు చేసుకుంటున్నాడు. కాల్ మూట్స్ వీధిదడికి ఉన్న కన్నాలు కప్పున్నాడు. అప్పుడు హార్వే మెట్లమీదకి వచ్చి, “కాల్ మూట్స్, కాల్ మూట్స్, త్వరగా రా! నా పెట్టె తాడుతో బిగించికట్టు,” అంటూ పురమాయిస్తున్నాడు.
“హార్వే సంగతే అంత,” తల ఊఁ కొట్టాడు ఆర్మీ వ్యక్తి, “అతను ఎలా అరుస్తాడో ఊహించగలను. అతను పెద్దవాడై పేంట్లు తొడుక్కుంటున్న రోజుల్లో, అతను పశువులమంద సాయంత్రం ఇంటికి తోలుకొస్తూ, అవి వరిపొలంలోకి పోయినా పట్టించుకోనందుకు వాళ్ళమ్మ కమ్చీతో కొట్టడం నాకు బాగా గుర్తు. ఓ సారి అలాగే నా ఆవునొకదాన్ని చంపేసేడు. అది మా లావు జెర్సీ ఆవు. నా దగ్గర ఉన్న పశువులన్నిటిలోకీ ఎక్కువ పాలు ఇచ్చేది అదే. పాపం ఆ నష్టం ముసలాయన భరించవలసి వచ్చింది. కారణం ఓ పక్క ఆవు ఎటో పోతుంటే, హార్వే సూర్యాస్తమయాన్ని చూసి మైమరచిపోయాడట. ఎదురు తిరిగి, సూర్యాస్తమయం ఎన్నడూ లేనంతగా బాగుందని వాదిస్తాడు.”
“అసలా ముసలాయన హార్వేని చదువుకి తూర్పుకి పంపించి పెద్ద తప్పుచేశాడు” అని జడ్జీగారిలా తీర్మానించేడు ఫెల్ప్స్, మేక గెడ్డంలాంటి తన గడ్డం సవరించుకుంటూ. “అక్కడే అతనికిపారిస్ కి వెళ్ళడం, ఈ పనికిమాలినవన్నీ నేర్చుకోవడం అలవాటయింది. నిజానికి హార్వేకి కావలసింది కాన్సాస్ లాంటి ఏ మంచి ఊర్లోనో ఉన్న బిజినెస్ కాలేజీనుండి వ్యాపారదక్షతలో శిక్షణ.”
స్టీవెన్స్ కి వాళ్ల మాటలు కళ్లముందు కదలాడుతున్నాయి. ఈ మనుషులికి అతని శవపేటికమీద ఉన్న తాటాకుకి అర్థం తెలియదనుకోవాలా? హార్వే మెరిక్ పేరుతో జతకలిసి ఉండకపొతే వాళ్ళ ఊరు పేరు శాశ్వతంగా ఏ పోస్టల్ గైడులో సమాధి అయిపోయి ఉండేది. రెండు ఊపిరితిత్తులలోనూ రక్తం పేరుకుని కోలుకోవడం అసాధ్యమని తెలిసిన తర్వాత, చనిపోయినరోజు తన శవాన్ని పుట్టిన ఊరు తీసుకుపొమ్మని చెబుతూ తన గురువు అన్నమాటలు అతనికి గుర్తొచ్చేయి. “ప్రపంచమంతా కష్టపడిపనిచేసి, ప్రగతి సాధిస్తున్నప్పుడు, ఆ ఊళ్ళో పరుండడం అంత గొప్పవిషయం కాదు,” అని నిర్వికారంగా నవ్వుతూ, “కానీ, చివరికి మనమంతా వచ్చినచోటుకే పోవలసి వస్తుందేమో! ఊర్లో వాళ్లందరూ నన్ను చూడడానికి వస్తారు; వాళ్ళందరూ నా గురించి చెప్పుకోవడం పూర్తయ్యేక, భగవంతుడు ఇచ్చే తీర్పు నన్నిక భయపెట్టదు,” అని, తన చిత్రాలన్నిటివంకా నీరసంగా చెయ్యితిప్పి చూపిస్తూ, “ఇక్కడి అద్భుతమైన చిత్రాలేవీ నన్ను కాపాడవు,” అన్నాడు.
పశువుల వ్యాపారి అందుకున్నాడు, “నలభై ఏళ్ళకే మెరిక్ చనిపోయాడంటే చాలా చిన్నవయసులో పోయినట్లే. మామూలుగా అయితే వాళ్లు చాలా కాలమే బ్రతకాలి. కానీ, తాగుడే దానికి కారణం అయి ఉంటుంది.”
“వాళ్ళ అమ్మవైపు వాళ్ళు ఎక్కువకాలం బ్రతకలేదు. హార్వే ఆరోగ్యంకూడా ఎప్పుడూ అంతంత మాత్రమే,” అన్నాడు మతగురువు మెల్లగా. అతనికి హార్వే గురించి ఇంకా చెప్పాలని ఉంది. ఒకప్పుడు ఆ కుర్రాడికి ఆదివారాలు పాఠం చెప్పేవాడు. తనకి అతనంటే చాలా ఇష్టం కూడా. కానీ అతను అవి చెప్పగలిగే పరిస్థితిలో లేనని గ్రహించాడు. అతనికొడుకులిద్దరూ బాగుపడలేదు. అందులో ఒకడు క్రితంసారి రైల్లో ఇంటికివచ్చి ఏడాది తిరగకముందే, బ్లాక్ హిల్స్ లో జూదగృహంలో హత్యచెయ్యబడ్డాడు.
“అయినా సరే, సారాయి మంచి రంగుల్లో ఉన్నప్పుడు హార్వే దాని రుచికి అలవాటుపడ్డాడని చెప్పక తప్పదు,” అంటూ నీతులు వల్లించేడు పశువుల వ్యాపారి.
సరిగ్గా అదే సమయంలో చావడిలోకి తెరుచుకున్న తలుపు గట్టిగా చప్పుడవడంతో అందరూ ఒక్కసారి ఉలిక్కిపడ్డారు. జిమ్ లైర్డ్ ఒక్కడే రావడంతో అందరికీ మనసు కుదుటపడింది. అసలే ఎర్రగా ఉన్న అతని ముఖం కోపంతో మరింత ఎర్రబడింది. అతని నీలికళ్లలో కోపపు ఎర్రటిచార చూడగానే ఆర్మీ వ్యక్తి తన తల కాళ్లమధ్య దాచుకున్నాడు. వాళ్ళందరికీ జిమ్ అంటే హడలు. అతను తాగుబోతే కాని, పడమటి కాన్సాస్ లో ఏ లాయరుకీ చాతకానంతగా చట్టాన్ని తన కక్షిదారుకి అనుకూలంగా మార్చి వాదించగలడు; చాలామంది ప్రయత్నించేరు కూడా. లాయరు తనవెనుకే తలుపు నెమ్మదిగా మూసి, దానికి వీపు చేరవేసి, చేతులు నమస్కరిస్తూ, ఒకప్రక్కకి తల వాల్చేడు. అదే కోర్టుగదిలో ఇలా చేసేడంటే, అందరూ చెవులు రిక్కించి వినేవారు. సాధారణంగా అలాంటప్పుడు సునిశితమైన వ్యంగ్యంతో ప్రత్యర్ధుల మాడువాయగొట్టేవాడు.
చాలా పొడిపొడిగా ఇలా ప్రారంభించేడు, “ఓయ్ పెద్దమనుషులూ! ఈ ఊర్లో పుట్టి పెరిగిన చాలామంది కుర్రాళ్ల శవపేటికల దగ్గర మీరు కూర్చున్నప్పుడు మీ ప్రక్కన నేను కూడా ఉన్నాను. నాకు సరిగా గుర్తున్నంతవరకు, మీరెన్నడూ వాళ్లగురించి ఒక్క మంచిమాట మాటాడిన పాపాన పోలేదు. ఇంతకీ, ఏమిటి కారణం? ఈ శాండ్ సిటీలో మిలియనీర్లు కనిపించనట్టు, గౌరవప్రదంగా మాటాడదామంటే ఒక్క యువకుడూ కనిపించడేం? కొత్తవాడికెవడికైనా దానికి లోపం ఈ ఊరిలోనే ఏదో ఉందనిపిస్తుంది. ఈ ఊర్లో ఇప్పటివరకు అంత తెలివైన లాయరు లేడని పెరుపడ్డ రూబెన్ సేయర్ సైతం, విసిరేసిన పాచికలా యూనివర్శిటీనుండి తిన్నగా ఈ ఊళ్ళో పడగానే మద్యానికి బానిసై, చెక్కుమీద దొంగసంతకంచేసి, ఆత్మహత్యచేసుకున్నాడు? బిల్ మెరిట్ కొడుకెందుకు ఒమాహాలో రైలుపెట్టెలో మూర్ఛతో చనిపోయాడు? థామస్ కొడుకెందుకు జూదగృహంలో చంపబడ్డాడు? ఇన్సురెన్సు కంపెనీలని మోసం చెయ్యడానికి ఏడమ్స్ కొడుకు ఎందుకు మిల్లు తగలబెట్టి జైలుపాలయ్యేడు?
లాయరు ఒక్కక్షణం ఆగి చేతులు వదులుచేసి, ఒక పిడికిలి నెమ్మదిగా మేజాబల్లమీద ఉంచుతూ ఇలా అందుకున్నాడు, “ఎందుకో నేను చెబుతాను వినండి. ఎందుకంటే, వాళ్ళకి చెడ్డీలు తొడుక్కోవడం వచ్చిన వయసునుండీ, మీరు డబ్బూ, వంచన, మోసం గురించి వాళ్ల చెవుల్లో హోరెత్తేలా నూరిపోసేరు. మన తాతలు అబ్రహామ్ లింకన్ నీ, జాన్ ఏడమ్స్ నీ ఎలా ఆదర్శంగా తీసుకుని మాటాడేవారో, ఈ రోజు మాటాడుతున్నట్టుగా,మీరు ఫెల్ప్స్ నీ, ఎల్డర్ నీ వాళ్లకి ఆదర్శపురుషులుగా మాటాడేరు. పాపం కుర్రాళ్ళు! మరీ చిన్నవాళ్ళు! అదృష్టం కలిసిరాలేదు! మీరు పెట్టిన వ్యాపారంలో వాళ్లకి నైపుణ్యం లేదు; వాళ్ళు ఫెల్ప్స్, ఎల్డర్ లాంటి కళాకారులకి పోటీగా డబ్బు ఎలా ముట్టజెప్పగలరు? మీరు వాళ్ళని గజదొంగలుగా తయారు చెయ్యాలనుకున్నారు; వాళ్లు కాలేకపోయారు. అంతే తేడా! సంస్కారానికీ, దుర్మార్గానికీ మధ్యపెరుగుతూ, వ్యసనాలబారిన పడకుండా ఉన్న కుర్రాడు ఈ ప్రాంతంలో ఎవరైనా ఉన్నాడంటే అతను మెరిక్ ఒక్కడే. తక్కిన కుర్రాళ్ళు సఫలురుకాలేనందుకు ద్వేషించినదానికంటే ఎక్కువగా, మెరిక్ సఫలుడైనందుకు ద్వేషిస్తున్నారు. దేవుడా! దేవుడా! ఎంత ఘోరంగా ద్వేషిస్తున్నారతన్ని! ఫెల్ప్స్ కి ఎంత పొగరంటే తలుచుకుంటే మనల్నందర్నీ కొనెయ్యగలడట! కానీ హార్వే అతని బాంకన్నా, పశువుల ఫారాలన్నా గుడ్డిగవ్వ విలువివ్వడని తెలుసు. ఆ రకంగా అతనికి మెరిక్ అంటే ద్వేషం ఉండడం సహజం.
“ఇక్కడున్న వృద్ధుడు నిమ్రాడ్ తాగుడువల్ల మెరిక్ చనిపోయాడని అనుకుంటున్నాడు; ఆ మాట నిమ్రాడ్ లాంటి వ్యక్తీ, నేనూ అనడం హాస్యాస్పదంగా ఉంటుంది.
“సోదరుడు ఎల్డర్ ముసలాయన పంపిన డబ్బులు మెరిక్ విచ్చలవిడిగా ఖర్చుపెట్టేడని అంటున్నాడు. తండ్రికి తిరిగి ఇవ్వడంలో ఒక మేరకు మెరిక్ విఫలమయి ఉండొచ్చు. కానీ, మనందరికీ తెలుసు ఎల్డర్ ఎలా వాళ్ళ నాన్న ఒక అబద్ధాలకోరని కోర్టులో ప్రమాణం చేసేడో; వాళ్ళ భాగస్వామ్య వ్యాపారంలో తండ్రి ఉన్ని గొరిగిన గొర్రెలా, కట్టుబట్టలతో ఎలా బయటకు వచ్చేడో. నేను మరీ వ్యక్తిగతంగా విమర్శిస్తున్నానేమో గాని, విషయం మీకు సూటిగా చెప్పదలుచుకున్నాను.”
లాయరు ఒక క్షణం ఆగేడు. భుజాలు సవరించుకుని మళ్ళీ మొదలుపెట్టేడు, “హార్వే మెరిక్ నేనూ ఇద్దరం ఒక బడిలో కలిసే చదువుకున్నాం. మమ్మల్ని చూసి అందరూ గర్వపడాలని చాలా గంభీరంగా ఆలోచించిన వాళ్ళం. మే మిద్దరం గొప్పవాళ్ళం కావాలని కలలుగన్నాం. నేను కూడా కలగన్నాను, ఇది పరిహాసానికి చెబుతున్నది కాదు, నిజంగా గొప్పవాణ్ణవుదామనుకున్నాను. నే నిక్కడికి వచ్చి ప్రాక్టీసు ప్రారంభించేక తెలుసుకున్నది మీకు గొప్ప లాయరు అవసరంలేదు; మీకు మీ వ్యవహారాలని నడిపించగల లాయరు కావాలి; ఇక్కడ ఒక వృద్ధుడికి పింఛను ఎక్కువయ్యేట్టు చూడాలి ఎందుకంటే అతనికి అజీర్తి ఉంది గనుక; ఫెల్ప్స్ కి భూమి కొలతలు మళ్ళీ జరపాలి ఎందుకంటే, మృతుడు విల్సను భార్యకి చెందిన భూమి ఎలాగైనా అతని దక్షిణంవైపు కొలతలోకి వచ్చెయ్యాలివెచ్చేట్టు చెయ్యాలి; నెలకి 5 శాతం వడ్డీకి అప్పు ఇచ్చి, ఎలాగైనా వడ్డీ రాబట్టుకోవడం కావాలి ఎల్డర్ కి; ముసలాయన స్టార్క్ కి ఇక్కడున్న ఆడవాళ్లకి ఏటా వచ్చే వడ్డీ డబ్బులు ప్రామిసరీనోటు కాగితం విలువకూడా చెయ్యని భూములమీద ఎలాగైనా మదుపుచేసేలా నమ్మించాలి. మీ కందరికీ నేను తప్పనిసరిగా కావాలసి వచ్చింది, ఇకముందుకూడా కావాలి. అందుకే నేను నిజం నిర్భయంగా చెప్పదలుచుకున్నాను.
“ఏదయితేనేం, మీరనుకున్నట్లుగా నేను వెనక్కి వచ్చి, మీరుకోరుకున్నట్టుగా నిజాయితీ లేని వ్యక్తిగా మారిపోయేను. మీరు నా మీద ఏదో గౌరవం ఉన్నట్టు నటిస్తారు; కానీ హార్వే విషయానికి వచ్చేసరికి అందరూ కలిసికట్టుగా అతనిమీద బురదజల్లుతారు; ఎందుకంటే అతని చేతుల్ని కట్టిపడేసి వాటిని మీరు మురికిచెయ్యలేకపొయేరు గనుక. ఓహ్! చెప్పకేం, మీరందరూ వివేకవంతులైన క్రిస్టియన్స్!
“ఎప్పుడైనా మెరిక్ పేరు తూర్పువైపునుండి వచ్చే పేపర్లలో పెద్ద అక్షరలతో కనిపిస్తే, కమ్చీ దెబ్బలు తిన్న కుక్కలా సిగ్గుతో కుంచించుకుపోయేవాడిని; అప్పుడప్పుడు ఈ దిక్కుమాలిన బురదప్రపంచంలో పొర్లాడకుండా, అతని ప్రపంచంలో అతను, తను పెట్టుకున్న ఉన్నతమైన ఆదర్శాన్ని చేరుకుంటున్నట్టు ఊహించుకునే వాడిని.
“మరి మన సంగతి? ఈ నిర్జీవమైన చిన్న పడమటి నగరంలో మనందరం ఆశోపహతులమై అసూయతో చాతనైనంతవరకు పోట్లాడుకుని, అబద్ధాలడుకుని, కష్టపడి ఒకరిదొకరు దోచుకుందికి ప్రయత్నించి, ఒకర్నొకరు ద్వేషించుకుని మనం సాధించిందేమిటి? మీకందరికీ తెలుసును, మనమందరం సమిష్టిగా సాధించినదంతా ఇచ్చినా, దానికి సూర్యాస్తమయం చూడడానికి అతనిచ్చినపాటి విలువకూడా మెరిక్ ఇవ్వడని. ఇంత పగలూ, ద్వేషాలతో మండిపోయే ఊరునుండి అంతటి అద్భుతమైన మేధావి ఎలా పుట్టేడని అడిగితే దానికి కారణం నేను చెప్పలేను, మనమెవ్వరం అర్థంచేసుకోలేని ఆ లీల భగవంతుడుకి మాత్రమే ఎరుక. కానీ బోస్టనునుండి వచ్చిన ఈ వ్యక్తికి విన్నవించేదేమంటే, ఈ రాత్రి తను విన్న చొల్లుకబుర్లన్నీ ఏ గొప్పవ్యక్తి గురించైనా, ఈ సాండ్ సిటీ లాంటి ఏ దిగజారిపోయిన ఊరుకిచెందిన, దారితప్పిన, ఒళ్ళు కాల్చుకున్న, భూమిలేని వాళ్ళూ, వడ్డీవ్యాపారం చేసుకునే తిమింగలాలూ చెప్పేవేనని. ఈ ఊరిని ఆ భగవంతుడు రక్షించు గాక!”
ఆర్మీవ్యక్తి తల ఎత్తి మెడజాచి నాలుగుపక్కలా చూసి ఏమవుతోందో గ్రహించే లోపే, లాయరు బయటకి వెళుతూ స్టీవెన్స్ ని దాటినప్పుడు అతని చేతిలో అభినందనపూర్వకంగా చెయ్యివేసి, కోటుభుజంమీద తట్టి హాల్లోంచి నిష్క్రమించాడు.
మరుచటిరోజు జిమ్ లైర్డ్ బాగా త్రాగి అంత్యక్రియలకి హాజరుకాలేకపోయాడు. స్టీవెన్స్ అతని ఆఫీసుకి రెండుసార్లు వెళ్ళేడు కాని ప్రయోజనం లేక అతనికి వీడ్కోలు చెప్పకుండానే తూర్పున ఉన్న తన ఊరికి బయలుదేరవలసి వచ్చింది. అతని కెందుకో మనసులో అతనిదగ్గరనుండి మళ్ళీ ఏదో కబురు వస్తుందని అనిపించి తన చిరునామా అతని టేబిలుమీద ఉంచి వెళ్ళేడు. లైర్డ్ ఒకవేళ దాన్ని చూసి ఉంటే ఉండొచ్చునేమో గాని, సమాధానం ఇవ్వలేదు. హార్వే మెరిక్ శవపేటికతోపాటే పాటే, అతను తనని బాగా ప్రేమించేవాడన్న భావనకూడా సమాధి అయిపోయి ఉండవచ్చు. ఎందుకంటే, అతను మళ్ళీ ఎన్నడూ అతని గురించి మాటాడలేదు. ఫెల్ప్స్ కొడుకుల్లో ఒకడు కొలరాడోలో ప్రభుత్వానికి చెందిన కలప కొట్టినందుకు ఎదుర్కొంటున్న వ్యాజ్యంలోలో అతని తరఫున వాదించడానికి వెళుతూ దారిలో చలి ఒంటికి బాగా పట్టి చనిపోయాడు.
.
Willa Cather
December 7, 1873 – April 24, 1947
American
.
Original : https://cather.unl.edu/ss008.html
ప్రకటనలు
జాతీయ భద్రత… ఆర్చిబాల్డ్ మెక్లీష్, అమెరికను కవి
అక్కడ 3 పేర్లున్నాయి
భద్రంగా దాచిన దస్త్రంలో
రహస్య మందిరంలో
వర్గీకరించబడ్డ అరలలో
దేశభద్రతా భవనంలో.
ష్! దాని గురించి గట్టిగా మాటాడవద్దు!
.
మొదటి మరీ పురాతనమైనది
అక్కడ అంతా నల్ల బంగారం
లక్క అంత చల్లన
పసిడి రేగుపళ్ల వాసన.
దాని పేరు కాంబోడియా.
రెండవది లావోస్.
మధ్యమధ్య వెండి మెరుపులతో
మెరిసే బంగారు కంఠహారం.
అక్కడి భాష
గిజిగాడు భాషలా ఉంటుంది.
మూడవది వియత్నాం.
ఒక సెల్ ఫోను తొడుగులో చుట్టజుట్టి
B-52 బాంబర్లలో
తల్లికి తపాలా పంపబడిన
శుష్కించిన బిడ్ద దేహమది.
అక్కడ 3 పేర్లున్నాయి
భద్రంగా దాచిన దస్త్రంలో
రహస్య మందిరంలో
వర్గీకరించబడ్డ అరలలో
దేశభద్రతా భవనంలో.
ష్! దాని గురించి గట్టిగా మాటాడవద్దు!
.
అయినా సరే…
ఆ పేర్లు రక్తం ఓడడం మానలేదు.
ఆ కారుతున్న రక్తం
రహస్య ద్వారాల క్రిందనుండీ
కిటికీల లోంచీ దేశభద్రతా
భవనం క్రిందకి జారి
పొంగి, ఖండంతరాలకు పారింది.
దేశమంతా ఆ రక్తంలో తడిసి ముద్దయింది.
ష్! దాని గురించి గట్టిగా మాటాడవద్దు!
.
ఆర్చిబాల్డ్ మెక్లీష్
(May 7, 1892 – April 20, 1982)
అమెరికను కవి
.
.
National Security
There are three names
In a locked file
In a secret room
On a classified stair
In the house of state.
They are not to be spoken.
The first is old,
Black and gold,
Cool as lacquer
Smelling of plums.
This name is Cambodia.
The second is Laos,
A flexible necklace
Knotted with silver
Sounds like the language
Of orioles.
The third is Vietnam,
A dried child
Mailed to its mother
By B-52s
In a cellophane envelope.
Three names
in a locked file
in a secret room
on a classified stair
in the house of state:
not to be spoken.
Nevertheless
The names bleed.
The blood runs out
Under the secret
Door and down
The classified stair
To the floor of state
And over the stoop
And out on the continent:
The country is steeped in it.
Not to be spoken.
.
From Collected Poems (1917- 1982)
Archibald MacLeich
(May 7, 1892 – April 20, 1982)
American Poet
Poem Courtesy:
Placebo… Vakati Panduranaga Rao, Telugu
Vakati Panduranga Rao (1934- 1999)
“Six- Four, game, set and match to Manohar!” announced Rayman who acted as Umpire.
“Congrats Manohar! That was a good game,” Ravindra conveyed his appreciation shaking Manohar’s hand.
Accepting his greeting he complained, ‘Somehow, you are not your self today. Otherwise, will you let me win so easily?”
They packed their Tennis racquets.
Ravindra was Hospital Superintendent at St. Bernard. Manohar was Collector, Customs. Rayman was Captain of a ship and had come to Madras on vacation.
After the match, all of them sat leisurely in the Tennis Club lawns and sipping tea.
The sky was turning grey slowly. Neon lamps lighted suddenly as if they were coming out of a reverie. The Club boy was busy roaming all around and supplying things demanded by members.
“Yes, I don’t know why, but your focus was not on the game today,” reiterated Manohar.
“Some nice new nurse?” winked Rayman mischievously.
“No. No. My friend is a Rishyasrunga,” defended Manohar.
“Who is he?” asked Rayman.
After Manohar recounted the story of Rishyasrunga, all of them had a hearty laughter.
“Then Dr. Ravindra! You must follow me to east. You must stay for a week in Bangkok… then …”
“Is Bangkok such a catalyst?” interrupted Manohar.
There you find a dozen catalysts in every building. The beauties there can transform a Rishyasrunga to Vatsayana in one night…”
“Why? Your eastern voyage is exclusive to Ravi or there is room for this poor Customs fellow?”
“What a question! Don’t the Customs people and Captains on the sea have extended relations for lives?” said Rayman.
“So you both collude to leave me alone,” spoke Ravindra at last.
“No. No. In a city like Bangkok a doctor never goes out of demand.”
The three laughed heartily once again having understood the pun.
“But once my friend takes up a case, nothing can distract his attention…” said Manohar browsing through the pages of the magazine on the table.
“Is he doing any research?”
“Nothing like that. During my stay for six years in states, I developed passion for reading books, magazines and journals relating to medical subjects. That habit is continuing. That’s all! I ruminate about what I read and try to put into practice as far as possible. I am not doing any research as such.”
“Research is exactly what you do!”
“No. No. Research is a kind of deep meditation. A state of unwavering yogic trance. The enzyme or the bacteria you are searching for becomes the divine and oblivious to the world around, all your attention in thought, word and deed should be diverted towards that. For such an inquirer his lab becomes the Naimisha Forest. I don’t stand a chance….” Replied Ravindra looking deep into the horizon with a desperate air.
A Seagull passed them by with a squawk.
With his attention diverted, Manohar remarked, “My god! When you have reached Naimisha from Bangkok that means you have completed one circle. But forget about it. Look here. This makes a very interesting reading. He started reading from the interview of Björn Borg published in Time magazine: ‘Borg says: once I step into the court and start playing, a kind of overwhelming confidence seizes me saying… so long as I am there how could anybody win? I am the superman in the court. I must be there where the ball lands… and suddenly a new idea flashes in my mind… and I play a very unconventional shot that was not there in the copybook. People may get bewildered. But it seems so natural to me. As the idea in the brain traverses through hand and meets the ball, there is nothing comparable to the rhythm. That is my empire. My writ rules there. My shot cannot miss its aim. It is a kind of dreamy state. A blissful state…”
Manohar took a break and said, “We care to read these words just because the person who spoke them was a dexterous Arjuna of the Tennis world. Had they been uttered by any other mortal, we would just brush them aside dubbing them as the prattle of a pervert.”
“So true! It is hard to believe.” Said Rayman.
Ravi said, “If somebody on the top of a hill hails there is a village on the other side, it is quite natural for the man at the foot of the hill this side to scoff at him saying, “You mean a village? On that side of the hill? You want me to believe? Don’t take me for a fool”. But, Manohar, Borg is no mean mortal. He was a Yogi, who started his career at a tender age of 15, and left no Himalayan peak in Tennis world unconquered planting his flag of authority. It is beyond our imagination what kind of devotion, unswerving determination and uncompromising practice. Just read further, you will come to know.”
“You are correct. All through the year, Borg practices a minimum of 4 hours each day without fail. Once he wanted to bring a slight change in his service. They say, he practiced hat small change for two hours every day for two weeks.” Manohar read out from the magazine.
“Because he had such kind of devotion, his body could translate into action what his mind has planned about. Didn’t our people say ‘wherever the mind hovers, the world follows suit?’ Borg has proved those very words hat world walks the way your mind thinks. In a way, this proves the ‘bio-feedback system’ in medicine,” Ravi was going on.
Boy interrupted him and said, “Sir! There is a phone call for you.”
He went in to answer the call.
“Hello!”
“Ravi! Are you still at the club?”
“Yes. Are you feeling better now?”
“Fine. I thought of going out somewhere if you turn up early.”
“It is already past seven. There is an important case at the hospital. After tha…”
“Is it the same Mrs. Khambatta?”
“Yes dear! Her condition continues to be critical.”
“……………………..”
“Hello! Hello Meena!”
“I am here only…. Where can I go? After all?”
“There again. No. You should not get into depression… switch on TV… In another half-an-hour there is a program by your favorite singer Janaki.”
“I liked your suggestion Ravi!”
“Why?”
“Like Janaki in Asoka Garden I will be here; and songs of Janaki shall keep me company… very appropriate!”
“Then Mrs. Janaki! Then, am I Sri Ram or Ravan?”
“I suppose you are only Sri Ram. Even if you are a Ravan, it is OK with me.”
“What do you mean Meena?”
“I say, it is important to have love for Sita. Had he not, Ravan would not have taken her away.”
“Agreed. I will be there by 8.30. OK?”
“OK.”
By the time he returned taking the call, Rayman and Manohar also got up to leave. Within the next five minutes the three cars had started.
An old model Austin car of Dr. Ravi stopped at the hospital portico.
“Good evening Dr.!”
Bowing his head in response to the greeting of the Anglo-Indian nurse at the reception, he went upstairs to his room. He searched under M in the Index of the filing system for a case file.
He got it.
“Malini Khambatta… admission: 26th July…” That means 28 days had passed since she was admitted.
Ravi was going through the history of the case…
*
Malini Khambatta.
34 years of age. ED of a shipping co.
Her husband is a Squadron Leader undergoing training in Russia now. Her 12 years son is studying in Doon Public School.
She came to Delhi from Bombay only 2 weeks before admission. After holding consultations with government she visited Tokyo. From there she dashed to Singapore to settle the issue when the staff of a stranded ship of theirs went on strike. From there she had been to Colombo. As she got down at Madras airport she had slight fever. As night progressed she developed acute body ache. By next morning she had a peculiar sensation of her fingers.
She joined the hospital at 8 am. They conducted some preliminary clinical tests and started palliative treatment. By the fifth day she developed difficulty in moving her neck, fingers hands, and legs. Her ESR was found to be over 80. Within the next three days it crossed 115. Her movements gradually became difficult. She started developing lesions under the skin.
He conducted all possible tests on her. Discussed the case with fellow experts. They found it hard to diagnose it. Ultimately, they noticed that the Collagen, which binds the cells of various tissues with one another got poisoned. And it has reached the tissue in the backbone. Consequently, all the body tissues are disintegrating into millions and millions of cell pieces. After two-days of prolonged discussions they decided it was Ankylosing Spondylitis . And the unanimous opinion of the experts was that it was impossible for her to get out of it.
Ravi consented to their opinion but was not wholly convinced.
He locked himself alone for five to six hours and seriously brooded over that.
*
That evening sitting beside Malini’s bed and said, “Listen to me Mrs. Malini! Pay attention to what I am about to say. You are well educated, knowledgeable and have seen the world. So treating you as my friend I want to put facts before you…” He gave a brief about her disease. “Statistics say that the chances of survival for people afflicted with this disease is one in five hundred. I don’t care about the other for hundred and ninety nine people. I want you to be that one off chance and back to normalcy attending to your routine. But, here is the challenge. I cannot do alone nor can medicines alone bring about the turnaround. Your cooperation is absolutely necessary. At no point of time you show signs of despair.” He paused looking into her face for reactions.
She was ears to what he was saying. Ravi continued…
“You have a long life ahead. There are many things you have to achieve. You must be determined to achieve them all. And I should convince me. Then together we can raise a war cry against the disease.”
She smiled. Though she had to struggle to say what she did, she did not relent.
“Doctor! I could bring a turnaround within three years in the loss-ridden shipping company. I could shut up the mouths of people who doubted my ability pointing out my gender. There is a project at hand. Our country is far behind in container shipping. I have dreams to diversify my company into it and serve the nation. Even if I were confined to this bed, take it from me, I am going do it…”
Ravi raised his eyebrows in surprise. She continued…
“Last year I joined as a student under Ustad Hafiz Khan to learn Sitar. It is my dream to give at least one solo concert within the next four years. That is a promise I made to Amar. Amar is my husband. I keep my promise. When I have such a promising life ahead, be that I have a one in five hundred chance, when I get the support of a doctor like you, I will certainly come out of this abyss taking the support of your hand.” There was a glow of hope in her eyes and as she lifted her hand with all effort to indicate her will, Ravi took her hand and said, “That’s what self-confidence is! We have already won half-the –battle. From tomorrow we are going to start a new treatment.”
That night Ravi did not go home.
“Will this adventurous attempt succeed? Can I achieve what I wanted? Can she with sheer self-confidence and I with the support of bare minimum of medicines regenerate her interior body parts which are ready to crumble to pieces any moment? Will all his assurances reduce to empty promises?”
This very common challenge every honest doctor faces in his life, stood before him assuming global proportions!
Before this body, every inch of which looks an endless stream of wonders so long as it works smoothly, years of study and decades of experience comes no nought and will be silenced once there occurs a small error in its rhythm. Is it its dismissal “Huh, what do you know after all?” or a warning that “there is a lot you should learn still”?
Be that the bio-chemistry prepares umpteen formulaic preparations, no body resembles another. We cannot say with certainty that for the same disease, the same medicine works identically on two bodies. Even in such an enigmatic state, if medicines seem to work, perhaps it is not medicines alone that cure! There is something incomprehensible that helps the cure!
For classification sake all species of mangoes come under Mangifera Indica. But each of them has its own unique taste. So is the body, each with its own character no matter it resembles every other in broad design, shape and matter.
“Yaramita vanamalinaa sakhii!” (Confidante! She who consummates with Vanamali…!) is one of the most popular Octrains that swelled from the pen of Jayadeva. When Balamurali renders, it would expound the angst behind, when Ghantasala renders it would be holistic and sweet, and while Bhanumati renders it, the melody would kindle a sweat twinge. Where lies the difference? What do you call it? Personal identity!
There it is! There lies the secret!
It was like epiphany! The truth he randomly witnessed on different occasions elsewhere seemed to have taken form to appear before him.
He started reading the research medical journals more thoroughly. He went through the latest issue of “Lancet”, “Chemical and Biological Interact”. He had earlier studied Walter Bradford Cannon of “Wisdom of the Body” fame, René Dubos, Blackwell, Arthur K Shapiro, but today their research, experiments and works seemed converging one end. Today when he reread them, he was seized with inexplicable inspiration. In that lone insulated meditative state he had the revelation of Placebo.
Placebo was a mystic divine damsel Mohini holding the pot of Nectar in her hand.
That which is, yet it is not, is Placebo; that which is a myth but makes its presence felt is Placebo.
If the commonest of the commoners Peri becomes a king, it is Placebo.
Placebo means “I will please” in Latin.
Placebo is an imitation medicine.
If you can manufacture a sugar tablet which looks exactly like the medicinal tablet, it is placebo.
When the patient asks for a medicine repeatedly, the medicine administered to just please him (not that it cures his disease) is placebo. Normally, in the experimental stage of a new medicine on trial, doctors give placebo.
When Ravi was in US, he read the articles and speeches of Arthur K Shapiro, Henry K. Beecher, and Louis Lasagna on Placebo Effect. They wrote that placebos not only look like real medicines, but also act like them.
But in the present state, it seemed that if mind is the fulcrum of the body, the force that conjuncts the two is placebo. It explained body is different from the mind. Placebo is the elixir that transforms the strong desire of the patient ‘to live’ into life-giving medicine and presents it to the body.
With renewed vigor Ravi got up.
He explained to the duty doctor what he should do and instructed him to keep everything ready by nine next day.
He left for home.
Wall clock showed it was 4 am.
Before stretching out he looked at the bottle on the table. It was Gardenal!
Meenakshi might be suffering from sleeplessness. But he advised her not to use Gardenal.
Poor Meenakshi! Because of her heart trouble she took long leave from her college. He was not able to spend more time with her. Their daughter Vijaya studying medicine also looked busy with her studies, games, picnics and other activities and with her friends and did not have time for her mother.
As Meenakshi turned aside in her sleep, the vermillion on her forehead glistened red even in that scarce lighting. He kissed her on her forehead and eased on his bed.
He was fast asleep.
“Malini! You are great! Let us unite and defeat…”
Meenakshi got up from her sleep with alarm. Ravi was saying something in his sleep.
“When did he come home? When she called the hospital in the evening the duty nurse answered that he instructed them not to disturb him even if there was a call from home.
“What’s that work? Why he chants the name of Malini? What is the nature of their ‘union?’ Who do they want to defeat?”
As the tranquilizing effect of the medicine ceased, Meenakshi got suspicious and angry.
After ten minutes, it was Ravi’s turn to get up agitated.
Ravi gave injection to Meenakshi who was wriggling with chest pain. He took her into his lap and explained her everything. She heard him patiently.
“But he was not like this. He had treated so many women patients before but he never talked in sleep like this. What does it all mean? What’s happening to Ravi?
“Am I losing my attraction after having entered forties? Is there a vacuum growing because of my ill-health? Or that both of them are unable to cope up with their darling daughter Vijaya taking off to wings having come off age? Am I losing Ravi because I was seriously engaged in my teaching and college administration work, until three months before? Or with nothing else to do, am I demanding from Ravi more than before when I was busy with my own life?”
He took her in his lap and gently caressed her locks and cheeks with fingers filled with love, compassion and concern. But that could not alleviate her pain, and the physical closeness was in stark contrast to how far she felt aloof from him.
Everything he said just remained empty words.
After a while her pain ceased and slowly slipped into sleep.
Ravi felt like a bird endowed with wings but restrained to take off. He was overwhelmed with compassion for Meenakshi but felt helpless. He caressed her locks, as wavering as her mind, once again and set her properly on the bed. He called out the hospital and asked for a nurse to be sent home. He got up.
“For the first time Meenakshi complained of burning sensation in her stomach. She never had such complaint before. What new complication is up for challenge?” he thought as he completed his shaving and bath. The coking maid did not turn up. He made a bread toast for himself and put some coffee in flask for Meenakshi.
He reached hospital by nine.
He visited Malini’s room. She greeted him with a smile, like a lightning amidst clouds.
He greeted her back with a “Good morning,” and turning towards duty doctor asked, “Is everything ready?”
“Yes, Sir!” he replied.
“Then let them bring the medicine here.” Duty doctor went out to bring the material Ravi asked for.
“Maliniji! The journey begins… I am now going to administer you a medicine that has never been used before. Besides this, I will put on an intravenous drip. While one attacks the disease, the other gives additional strength to the body. Together they should drive off your pain forever.”
The duty doctor and the nurse returned. Ravi gave Malini injection and put on the drip. Then sitting beside Malini’s bed he said,
“You remember what I told you the other day? Your body constitution took a beating because of undergoing extreme stress. It is time for you relax absolutely. You should keep a happy disposition by keep smiling and reading funny, humorous and amusing stories. You may read Wodehouse, Herriot, James Thurber, James Thorne Smith Jr., etc. All these books are available with Sister Mary Kutty. She will read them to you for one or two hours daily. I will send you some collections of Jokes. Every evening you should recount the best joke you read or heard. OK?”
She expressed her consent with her eyes.
He came out of her room. As he was about to enter his room he was reminded of the Tyagaraja Kriti, “For the great man who has control over his mind, of what use are the mantras and machinations?”. And he laughed within himself rationalizing “if it is that easy for everybody to control his mind, who will remember you and us, Swamy Tyagaraja!!!”
After completing his rounds and attending to other work, he visited Malini again. She was blissfully asleep needing no sleeping pill. He immediately got the ESR tested. It was down by 9 points. In a matter of 4 hours the direction of the disease had taken definite turn. Is the enemy beating the retreat?
He reached home.
Meenakshi was awake.
Nurse went out after seeing him.
“How are you darling?” She laughed sorrowfully.
“Do you have pain still?”
“I don’t think so. But it is dull.”
“May be it’s the side effect of the medicine. Let me get you some invigorating soup.”
He went into the kitchen and asked the maid to prepare a soup to his prescription, and brought it to her.
“Ravi! Take your dinner first…”
“You take the soup first. I take my meal only after that. After that the King and the Queen shall sit together and review the world situation… that is the agenda tonight…”
Meenakshi laughed.
He returned within fifteen minutes finishing off his meal.
“What’s this? You did not take even half of the soup?” he asked.
“Enough Ravi! Thank you!”
He looked at her enquiringly with his eyes as if asking “why this ‘formal’ conversation?”
Meenakshi was looking out of the window. The sky was overcast. A faint sun-less luminescence.
After five minutes she uttered, “Ravi! I want to join duty.”
“Meena! Your heart rate has not stabilized. You may not be able to stand the stress of teaching, administration and meetings…”
She nodded her head in disagreement and said, “No Ravi! I am unable to put up with this stress of sitting idly. Routine is the best shield for my unrest. So, shall I join duties from Monday?”
Thinking for a while Ravi said weighing his words, “As a doctor, I can see the merit of your argument. But as a husband, I cannot accept your request Meena!”
She laughed but there was no life in it.
He waited for her to say something. But when she did not say anything for a while, he said “Come on Meena! You wanted to say something. Get it off your chest. That is good for your health.”
“Ravi!”
“Yes!”
“You said that ‘as a husband I don’t allow you to go.” It was so pleasant to hear. As your wife I ask you one thing. Do you agree?”
“Tell me,”
“Come on. Let us go to Kulu or Manali for one week. Can you come?”
“….”
“Tell me Ravi! Shall we?”
Ravi did not say anything for two minutes. It was raining outside.
“I know Ravi! You want to come. But you have a compelling work. If you leave that, you won’t be peaceful even in Heaven. I don’t blame you for that. But that is also the case with me. My work needs me and I need my work as badly.”
“What you said is true, Meena. But, I think it is not fair.”
“No, Ravi. You can’t abandon your work for my sake. And leaving my work, I can’t sit in front of you idly for what you are going to say. We have passed that romantic age. It is quite natural that each of us try to find a meaning for our lives. There is no need to feel guilty about it.”
“But Meena! There are two things here… The first thing is that my asking you not to join duties is not for my sake but keeping in view your health. I love to spend eons with you. What I say now is not for myself. And the second thing… our streams of life have been flowing merged for over twenty five years. But why is this Sahara all of a sudden? Why is this very dry logic?”
“When the magic of life has vanished, all that is left is only logic, Ravi! Besides, I am a history Professor. I can only speak dry words, not any damp or moist words. When I made a matter-of-fact statement, you felt it like that.”
“Meena!”… He took her into his arms. But he felt, it would have been better if she had taken him into hers.
…No… There was no response in the two bodies.
The rain stopped outside. The clouds cleared. But there is no trace of dawn.
*
Four weeks passed in the same vein. Meenakshi joined duty. But surprisingly she called him when he was at the Tennis Club.
“It’s fine even if he were a Ravana, but enough if he had love for her…” that’s what she said. What did he, then, do or not do?
As he was browsing through the case sheet, duty doctor had arrived.
“How is Malini?” he asked.
“She is able to sit up on her own, sir!”
“Good! I visit her during the rounds,” he noted his observations on the case sheet before filing.
In the last four weeks Malini’s health had improved beyond expectations. ESR had almost come to normal. Placebo had really worked wonders. Within three weeks she was relieved of all her knee pains. She was able to sit up with some minor support. In another four to five weeks she should be able to walk on her own. That would mean he had got an answer for a teething problem.
Has mind control over body? Now, he would be able to give a positive answer with supporting proof. He has to consolidate all his trials and results and write a detailed Paper for the journal.
He entered her room.
“Hello doctor!” Malini greeted him first.
“How are you Mrs. Malini?”
“Very fine. Am I the successful one of the one-in-five hundred odds?”
“Yes. You have proved it. What is that? A letter from Amar?” he asked. He remembered her entreaty not to disclose her condition to her husband.
“Yes… the same routine stuff… that Vodka is nauseating. By the way, when can I get up and walk, doctor?”
“Whenever you feel you can. Whenever you feel motivated to walk.”
“Is it?” he eyes widened in surprise. “Then let me get off this throne tomorrow itself,” she mimed a queenly posture.
“Who is there?” Ravi extended the mime with a clap of hands as if calling somebody at the door.
They both laughed.
“By the way, shall I recount today’s joke? This is vintage wit… of Charles Dickens. A male character created by Dickens says like this to others: ‘look here boys! I always follow my wife’s advice on all matters related to home. She has that sharp wit. But, I refuse to admit it in her presence. You ask me why? It’s a matter of discipline! Don’t you think there must be discipline at home? For that!’”
He joined her laughter.
“The acronym MCP was created exactly for such people. Isn’t it?”
“She looked at him questioningly what MCP meant.
“Male Chauvinistic Pig”
She laughed again.
“Doctor! Doctor!! Yesterday I received a surprise post.”
“What’s that?”
“My Ustadji sent a cassette of his rendering of Rag Jaijavanti. That’s just divine! You must hear it when you can find time. That is not Sitar at play… just a replay of Cosmic Dance of Shiva by Parijata flowers… an overwhelming rain of stars…
As she was speaking vivaciously Ravi thought within… Like a bird hopping from one branch to another, how many dreams, and how many goals has she! She will certainly regain complete health. Move around and would achieve what she wanted. She would live a fruitful life of hundred years. That is the power of the mind!
Following night Ravi asked Meenakshi “About one month back you proposed to me going to Kulu. Shall we go there next week?”
“Sorry dear! Just two weeks passed since I took a long leave. It does not look nice if I go on one-week leave again. That too, being a Principal…”
Ravi nodded his head. Life takes very strange turns… In Greek Drama … they call it Nemesis… he recalled.
That was full moon day of Sravana month.
Ravi who went out to attend a meeting in the morning, reached hospital by noon.
Staff nurse informed him that Mrs. Malini had enquired for him many times.
“I see.”
Apprehensive of some complication cropping up he went into her room with acute concern. She was quite normal. The vermillion in the furrow of her hairline was shining bright. She got down the bed and approached him putting her steps steadily.
When she said, “Doctor Brother! Today is Rakhi Poornima. I am waiting to tie this Rakhi to you since morning…” she was really surprised. He held out his right fore arm.
She tied the Rakhi. She tried to touch his feet for his blessing and since she was not in full control of her body she staggered. He lent support preventing her falling down. Malini put her hand on Ravi’s shoulder for support. And as she was walking towards her bed gasping for breath…
Exactly at that moment…
Meenakshi made a terrible shriek “R…A…V…I…!”
Ravi looked back. He saw Meenakshi desperately trying to take table for support before collapsing to the ground.
Needing Ravi’s signature on a joint account Meenakshi hurried to hospital in her car from college and not finding him in his room, she came searching for him in the ward.
***
Ravi was dozing in the sofa outside the ICU, struggling to keep awake.
A milk van stopped on the street outside making a lot of noise. It shook off his sleep. He looked at the watch. It was 5.52. He peeped into the ICU and looked enquiringly towards nurse about Meenakshi. Her looks conveyed her condition was steady. Another 24 hours should pass.
He returned to his place and watched out through the window. Milk van was leaving. There was an artificial pond in the foreyard. The lotuses which shone bright under the full moon last night looked wan and shriveled. He looked towards the orient sky. There was a spray of crimson on the eastern horizon. Sun was readying to appear.
On the other side of the road, at the tea stall, “Suukti Muktavali” (Pearls of wisdom) commenced. He could hear clearly:
“One begets the results from Mantra (holy hymn), Tirtha (holy water), astrologer, doctor, and guru commensurate with the opinion you hold about them.”
Yes. He has to consult another specialist. When she cannot hold respect for him as a person, how could she hold respect for him as a doctor? More than his personal feelings or his failure as a doctor, her life is more valuable.
For her to survive, her cooperation was imperative. That was fundamental.
He walked into his room and dialed Dr. Agarwal.
Elsewhere in the hospital, an attendant nurse was writing a letter to Amar as Malini was dictating her.
Translation:
RS Krishna Moorthy & NS Murty
Read Placebo (http://kathanilayam.com/story/pdf/2065 ) here
చిన్న చిన్న కవులు… ఏంటొనెట్ డి కూర్సే పాటర్సన్, అమెరికను కవయిత్రి
ఆకాశం నిర్మలంగా ఒక్క తారకా లేకుండా ఉంటే
అంత అందంగా ఉండదు, అక్కడ ఉండే ప్రతి గ్రహమూ,
సూర్యుడూ, చంద్రుడూ కంటికి ఇంపుగా కనిపించరు
వాటి వెనుక చుక్కలవంటి ఆ నక్షత్రాల వల లేకుంటే.
అలాగే, అందం తక్కువైనవాటికి కూడా వాటి స్థానం వాటికి ఉంది;
సముద్రంకోసం ఆరాటపడే వారు సెలయేటి సౌందర్యాన్ని అనుభవించలేరు,
అక్కడ ఒక నీలాకాశపు తునకేలేకుంటే, కొండలకి అందమెక్కడిదీ?
అక్కడ ఎన్ని అందమైన గులాబీలుంటే ఉండుగాక!
కనుక, కొద్ది కొద్దిగా కవితలు రాసే చిన్ని చిన్ని కవులారా,
కోకిలల పంచమ స్వరంలోని మెలకువల్ని స్తుతించేవారు
రాగాలుపోయే చిన్నిపిట్టల కూజితాన్నీ ఆశ్వాదిస్తారు.
వాళ్ళు మీనుండి పెద్దగా స్థాయీ భేదాన్ని ఆశించరు
మధ్యమ శ్రుతుల్లో మీరు అందంగా అనగలిగితే చాలు.
.
ఏంటొనెట్ డి కూర్సే పాటర్సన్
(1866-1923)
అమెరికను కవయిత్రి
TO THE MINOR POETS
THE sky would be less lovely if swept clear
Of star-drift, and each planet, moon, and sun
Enmeshed therein no fairer would appear
Without the web those starry motes have spun.
The lesser beauties claim likewise their debt; —
Who loves the ocean best will miss the stream;
Hills would seem bare without the small bluet,
Although the rose’s reign is all supreme.
And so, ye Poets of the minor lays.
Sing on and charm us with your harmony:—
Those who the nightingale’s pure music praise
Can yet enjoy a thrush’s melody.
They look for no wide range, but ask of you,
Those notes in middle o6laves shall ring true.
.
Antoinette De Coursey Patterson
(1866-1923)
American Poetess
Poem Courtesy:
Sonnets & Quatrains
గూడు… లూయీ అంటర్ మేయర్, అమెరికను కవి
అలవాటుపడిన అన్ని చక్కనైన త్రోవలనీ విడిచి,
నీ పెదాలకీ, కనులకీ వీడ్కోలు పలికి
నిన్ను మరొక మనిషిలో కనుగొనే ప్రయత్నం …
నీకు ప్రశంసా? నమ్మక ద్రోహమా?
నేను పొందినదాన్నే ఎందుకు వెతుకుతున్నాను,
అరచేతికి అందినదాన్నే ఎందుకు దూరాల వెతుకుతున్నాను?
ఎందుకో నాకు తెలీదు. కానీ ఒకటి మాత్రం చెప్పగలను
ఎలాగైనా నిన్ను చివరకి పట్టుకోవాలని తపిస్తున్నాను.
నాకు తెలిసిందల్లా ప్రేమకు లెక్కలేనన్ని ఆలంబనలున్నాయనీ,
ఆకలిగొన్న కడుపు లెక్కలేనన్ని వీధులు తిరగాలనీ;
సౌందర్యం ఒక కల, ఈ నేలని నడిపించేదదే;
నన్ను నా గూటికి చేర్చేదీ అదే!
.
లూయీ అంటర్ మేయర్
(October 1, 1885 – December 18, 1977)
అమెరికను కవి, విమర్శకుడు
Home
Is it a tribute or betrayal when,
Turning from all the sweet, accustomed ways,
I leave your lips and eyes to seek you in
Some other face?
Why am I searching after that I have,
And going far to find the near at hand?
I do not know— I only know I crave
To find you at the end.
I only know that Love has many a hearth,
That Hunger has an endless path to roam,
And Beauty is the dream that drives the earth
And leads me home.
Louis Untermeyer
(October 1, 1885 – December 18, 1977)
American Poet, Anthologist and Critic.
https://www.poetryfoundation.org/poetrymagazine/browse?volume=8issue=6page=22
పిల్లల ఎంపిక… ఏంటొనెట్ డి కూర్సే పాటర్సన్, అమెరికను కవయిత్రి
వస్తువులలోని స్వారస్యాన్ని ఇట్టే పసిగట్టడానికి
కొన్ని హృదయాలకి కేవలం ఒక పూవు స్పర్శ చాలు.
ఒక గులాబిపొద సరసన, వాళ్ళ కళ్ళముందు
ఒక వెలుగుదారి తెరుచుకుంటుంది వాళ్ళ ఊహలు
ఒక్కసారి విచ్చుకుని అన్ని దిక్కులా పరిగెడుతుంటే.
వాళ్ళకి దారి చూపించడానికి ఒక తారక వచ్చినా రావొచ్చు
లేదా, అదుపుతీసిన ఊటలోంచి జలచిమ్మినట్టు కోకిల రాగమో,
లేదా, ఎక్కడో ఏ మూలనుండో అకస్మాత్తుగా వాళ్ళ పాదాలమీద
సూర్యుడి కిరణమొకటి వాలి సరియైన మార్గం చూపించవచ్చు.
అపుడు వారి ఊహలు ఎంత ఎత్తుకి ఎదుగుతాయంటే
చుట్టూ అంతా చిమ్మచీకటీ, శైధిల్యమే.
కాలాతీతంగా పిల్లలు కోరుకునేది అదే.
ఒక గులాబి, ఒక చుక్క, సముద్రపొడ్డున గవ్వ…ఇవే
పిల్లల ఎంపిక;వాళ్రికి నిగూఢ రహస్యాలు విప్పిచెబుతాయి.
.
ఏంటొనెట్ డి కూర్సే పాటర్సన్
17.9.1866 – 30.4. 1925
అమెరికను కవయిత్రి
Children Elect
It needeth but a flower’s touch to thrill
Some souls to an exquisite sense of things.
A shining path at just a rose’s will
Opens before them, its meanderings
To their awakened fancy now revealed.
Perchance there comes a star to guide them through,
Or thrush’s note like silver fount unsealed,
Or else across their steps from out the blue
A sunbeam darts to show the fairest way.
Ever that fancy finds some height to climb
Where all around is darkness and decay.
Children Elect they are, and for all time:
A rose, a star, a shell that holds the sea,
Unlocks for them sublimest mystery
.
Antoinette De Coursey Patterson
17.9.1866 – 30.4.1925
American Poet
పచ్చికమీద మేనువాల్చినపుడు… ఆర్చిబాల్డ్ మెక్లీష్, అమెరికను కవి
ఈ మధ్య నాకు ఇట్టే నిద్ర వచ్చేస్తోంది…
ఓ మధ్యాహ్నం ఇలాగే నిద్రలోకి జారుకున్నాను
మంచి ఎండలో, హమ్మింగ బర్డ్ చెట్ల నీడన …
కానీ, వెంటనే తెలివి వచ్చేసింది.
చాలా త్వరగానూ, వణుకుతూనూ, మేలుకున్నాను.
కళ్లమీద సూర్యుడి తీవ్రతకీ, ఎండ వేడికీ.
కలలో నే పడుక్కున్న చోట అంతా చీకటిగా ఉండేది.
రేపు నేను సమాధిలో పడుకోబోయే చోటూ చీకటే.
ఆర్చిబాల్డ్ మెక్లీష్
(May 7, 1892 – April 20, 1982)
అమెరికను కవి.
Dozing on the Lawn
I fall asleep these days too easily—
Doze off of an afternoon.
In the warm sun by the humming trees—
But I wake soon:
Wake too soon and wake afraid
Of the blinding sun, of the blazing sky.
It was dark in the dream where I was laid:
It is dark in the earth where I will lie.
.
Archibald MacLeish
(May 7, 1892 – April 20, 1982)
3 times Pulitzer Prize winner
ఆ వయసుకి… సారా టీజ్డేల్, అమెరికను కవయిత్రి
ఈ రాత్రి నా కళ్ళు మూసుకుని ఒక చిత్రమైన
ఊరేగింపు నా కళ్ళముందునుండి పోవడం గమనిస్తాను…
నీ ముఖాన్ని నేను అప్పటికింకా చూడకముందు రోజులు
ఎంతో ఆశలహేలతో నా ముందునుండి నడిచిపోతుంటాయి;
అవును! సిగ్గూ, సున్నితమైన మనసున్నరోజులు తరలిపోతాయి
కన్నీటిపొరతో ఏమీ కనిపించకపోయినా నృత్యంచేసే నర్తకిలా
అలా రోజులు గడచిపోయినా, గడచిన ప్రతిరోజూ
నన్ను నీ సన్నిధికి చేరుస్తోందని తెలుసుకోలేకపోయాను;
ఆ త్రోవలు చాలా ఇరుకుగా ఒకదానికొకటి దూరంగా ఉన్నప్పటికీ
ప్రతీదారీ నన్ను నీ హృదయాసమీపానికే చేర్చింది…
ఓహ్, పిచ్చి సున్నితమైన వయసు! ఓహ్, ఒంటరి ఏకాంత దినాలు,
గొంతు కన్నీళ్ళలో మునిగిపోయినా, పాడటానికి తపించిన రోజులు!
.
సారా టీజ్డేల్
(8 ఆగష్టు 1884 – 29 జనవరి 1933)
అమెరికను కవయిత్రి.
.
To The Years…
.
To-night I close my eyes and see
A strange procession passing me–
The years before I saw your face
Go by me with a wistful grace;
They pass, the sensitive shy years,
As one who strives to dance, half blind with tears.
The years went by and never knew
That each one brought me nearer you;
Their path was narrow and apart
And yet it led me to your heart–
Oh sensitive shy years, oh lonely years,
That strove to sing with voices drowned in tears.
.
Sara Teasdale
(August 8, 1884 – January 29, 1933)
American
మరణాన్ని ముందే పసిగట్టిన ఐరిష్ వైమానిక సైనికుడు … విలియమ్ బట్లర్ యేట్స్, ఐరిష్ కవి
నాకు తెలుసు ఆ మేఘాల్లో ఎక్కడో
నేను మృత్యువుని కలుసుకుంటానని;
నేను యుద్ధం చేస్తున్నవారిపట్ల ద్వేషమూ లేదు,
నేను పరిరక్షిస్తున్న వారి పట్ల నాకు ప్రేమా లేదు;
నా జన్మభూమి కిల్టార్టన్ క్రాస్
నా ప్రజలు కిల్టార్టన్ కి చెందిన నిరుపేదలు,
యుద్ధం ముగిసేక వాళ్ళకి కొత్తగా వచ్చే నష్టమూ లేదు
వాళ్ళ జీవితాలు మునపటికంటే ఆనందంగా ఉండేదీ లేదు.
ఏ చట్టమూ, ఏ కర్తవ్యమూ, నన్ను పోరాడమనలేదు,
ఏ రాజకీయ నాయకులూ, ప్రజల జేజేలూ ప్రేరేపించలేదు
కేవలం ఆనందంలో వచ్చిన క్షణికావేశం
నన్నీ మేఘాల్లోకి విధ్వంసానికి పురికొల్పింది;
నేను అన్నీ బేరీజు వేసుకున్నాను, మనసులో గణించాను,
ఇక రానున్న రోజులన్నీ నిరర్ధకంగా బ్రతకాలి,
గడిచిన రోజులన్నీ నిరర్ధకంగానే గడిచిపోయాయి.
కనుక ఈ జీవితానికి నికర బాకీ, ఈ మృత్యువే.
.
విలియమ్ బట్లర్ యేట్స్
(13 June 1865 – 28 January 1939)
ఐరిష్ కవి
W B Yeats
13 June 1865 – 28 January 1939
Irish Poet
An Irish Airman Foresees His Death
.
I know that I shall meet my fate
Somewhere among the clouds above;
Those that I fight I do not hate,
Those that I guard I do not love;
My country is Kiltartan Cross,
My countrymen Kiltartan’s poor,
No likely end could bring them loss
Or leave them happier than before.
Nor law, nor duty bade me fight,
Nor public men, nor cheering crowds,
A lonely impulse of delight
Drove to this tumult in the clouds;
I balanced all, brought all to mind,
The years to come seemed waste of breath,
A waste of breath the years behind
In balance with this life, this death.
.
William Butler Yeats
(13 June 1865 – 28 January 1939)
Irish Poet
Note:
Kiltartan Cross is a place in Ireland. It is the name of a barony in Galway County of western Ireland (a barony is kind of smaller county). Kiltartan was home to one Lady Gregory, a very close friend of Yeats’ who had this really awesome estate called Coole Park. (It was cool in all senses of the word.) Yeats spent lots of time at Coole Park, which is why the volume that contains this poem “An Irish Airman… “ is called The Wild Swans at Coole. The Irish airman named in the poem’s title is Lady Gregory’s son, Robert Gregory, who was killed in the First World War.
Poem Courtesy:
http://wonderingminstrels.blogspot.com/1999/03/irish-airman-foresees-his-death-william.html
ప్రియ మృత్యువు… లాంగ్స్టన్ హ్యూజ్, అమెరికను
.
ప్రియ మృత్యువా!
అన్నీ నీ రెక్కల క్రిందకి తీసుకుంటావు.
హతమార్చడానికికాదు,
కేవలం ఆకారం మార్చడానికి.
బాధలతో తపిస్తున్న
ఈ శరీరానికి
మరో రూపం ఇవ్వడానికి.
నువ్వు మళ్ళీ సుమారుగా ఇలాంటి వస్తువునే సృష్టించవేమోగాని
కానీ, ఎన్నడూ అక్షరాలా ఇదే వస్తువుని తయారుచెయ్యవు.
ఓ ప్రియ మృత్యువూ!
నీ మారు పేరు మార్పు కదూ?
.
లాంగ్స్టన్ హ్యూజ్
(February 1, 1902 – May 22, 1967)
అమెరికను కవి
