(రోము నగరం లో కేపిటాల్ లో ఉన్న ఒక అజ్ఞాత వ్యక్తి అర్థాకృతి శిల్పాన్ని చూసి)

***

ప్రతి వంపులోనూ మృదుత్వం…
చింతలతో నిండిన తల ఒకింత వాలి…
సుఖాలపట్ల విముఖత, బాధ్యతలపట్ల తిరస్కారం,
అసంతృప్తితో తెరువనిరాకరించిన కనులు.
అతని ముఖంలో కనిపించే ఏహ్యభావం తప్ప
జీవితంలో అనుభవించిన సుఖదుఃఖాలగురించి
ఏ ఆచూకీ విడిచిపెట్టకుండా గతించిన ఈ యువకుని
శిల్పం ప్రక్కన కూర్చోడానికి నేను తరచు వస్తుంటాను.

ఆ ఇంటివారందరి ఆశల ప్రోవు, ఆరాధించే
సోదరుడు, బంగారంలాంటి మనసున్న కొడుకు,
అదృష్టం తల్లిలా ముద్దుచేసిన తనయుడు;
అంతే!… ఎండలో నీడగా మిగిలాడు.
యుద్ధాలలో సీజరుని అనుసరించి వెళ్ళాడో,
ఉన్న ఊరిలో వేటకి వేళ్ళి ప్రాణం పణం పెట్టాడో
లేక రోము కుటిల రాజకీయాలలో, కులట,
అదృష్టం ఎవర్ని వరిస్తుందో చూద్దామనుకున్నాడో;

లేక మెలకువలోనూ మరిచిపోలేని
ఆసియా గురించి ఏ కలలు కన్నాడో,
లేక ఏ ‘ఆస్పేసియా’*కి తన యవ్వనం ధారపోశాడో,
లేక తన పిత్రార్జితాన్నంతా జూదంలో పోగొట్టుకున్నాడో;
ఒకసారి పోగొట్తుకున్న తన మనశ్శాంతిని
తిరిగిపొందడానికి వృధాగా దేశమంతా తిరిగాడో;
చిత్రంగా, బాధతో కలగలిసిన అతని
కవళికలు సమాజాన్ని నిందిస్తున్నట్టున్నాయి.

“దైవాల పాచికలెప్పుడూ పక్షపాతంతో కూడినవే”,
ఒక క్రూరుడైన జూదరి, వాళ్ళంత అహంకారం ప్రదర్శిస్తే,
అంకుశంలాంటి క్రూరమైన తీర్పుతో పోటు పొడుస్తారు,
దానితో అతని ప్రమాదమూ, జీవితమూ అటకెక్కుతాయి.
ఏ విధమైన రాజీలకీ సిద్ధపడలేక
ఎవరినీ క్షమించనూ లేక, విడిచిపెట్టనూలేని స్థితిలో
అనుకోకుండా లభించే బహుమానాలని
అందిపుచ్చుకోగల మనోనిగ్రహం అతనికుండదు.  
 
ఈ భౌతిక వస్తువుల మాయకు మోసపోయి…
స్థిరంగా, దృఢంగా ఉన్నట్టు కనిపించే భవనాలూ,
యుద్ధాల హాహాకారాలు, రాచరికపు ఆడంబరాలూ,
రాజ్యాధికారపు ఉచ్ఛ-, అధో-గతులూ…
అవన్నీ అతను కొల్పోయాడు, ముఖ్యంగా, ప్రతిరోజూ
అనాదిగా, బాధలకి దూరంగా ప్రయాణించే మార్గాన్ని:
మనుషులు శాశ్వతంగా మునిగి ఉండేవీ,
మనిషిగా ఉన్నంతకాలం ఉండే ఆలోచనలని పోగొట్టుకున్నాడు.

శిలావిగ్రహంలోని అజ్ఞాత వ్యక్క్తి… అవాస్తవమైన
కలలని సైతం ధిక్కరిస్తూ…
మట్టిలోకలిసిన పురాతన సామ్రాజ్యంలా…
సెలయేటిపైనే దృష్టి కేంద్రీకరించి ఉన్నాడు.
కానీ, నేను అమితంగా ఇష్టపడే, ప్రతిభావంతుడైన
నా సోదరుడు, తన జాడలను ఏమాత్రం విడిచిపెట్టనివాడు…
ఆ రెండో వ్యక్తి పాటి అదృష్టానికి కూడా నోచుకోలేదు.
కనీసం అతని విషాదం పాలరాతిలో చెక్కుచెదరకుండా ఉంది.
.
విలా సైబర్ట్ కేథర్
(7 Dec 1873 – 24 April 1947)
అమెరికను

 * ఆస్పేసియా

 

Willa Sibert Cather

 .

A Likeness

(Portrait Bust of an Unknown, Capitol, Rome) 

 .

 In every line a supple beauty —

   The restless head a little bent —

 Disgust of pleasure, scorn of duty,

   The unseeing eyes of discontent.

 I often come to sit beside him,

   This youth who passed and left no trace

 Of good or ill that did betide him,

   Save the disdain upon his face.

 The hope of all his House, the brother

   Adored, the golden-hearted son,

 Whom Fortune pampered like a mother;

   And then, — a shadow on the sun.

 Whether he followed Cæsar’s trumpet,

   Or chanced the riskier game at home

 To find how favor played the strumpet

   In fickle politics at Rome;

 Whether he dreamed a dream in Asia

   He never could forget by day,

 Or gave his youth to some Aspasia,

   Or gamed his heritage away;

 Once lost, across the Empire’s border

   This man would seek his peace in vain;

 His look arraigns a social order

   Somehow entrammelled with his pain.

 “The dice of gods are always loaded”;

   One gambler, arrogant as they,

 Fierce, and by fierce injustice goaded,

   Left both his hazard and the play.

 Incapable of compromises,

   Unable to forgive or spare,

 The strange awarding of the prizes

   He had not fortitude to bear.

 Tricked by the forms of things material —

   The solid-seeming arch and stone,

 The noise of war, the pomp imperial,

   The heights and depths about a throne —

 He missed, among the shapes diurnal,

   The old, deep-travelled road from pain,

 The thoughts of men which are eternal,

   In which, eternal, men remain.

 Ritratto d’ignoto; defying

   Things unsubstantial as a dream —

 An Empire, long in ashes lying —

   His face still set against the stream.

 Yes, so he looked, that gifted brother

   I loved, who passed and left no trace,

 Not even — luckier than this other —

   His sorrow in a marble face.

.

Willa Sibert Cather

(7 Dec 1873 – 24 April 1947)

American Poetess

Poem Courtesy: http://wonderingminstrels.blogspot.in/2001/02/likeness-willa-sibert-cather.html 

Read about Aspacia here.

Willa Sibert Cather’s work made her one of the most important American novelists of the first half of the 20th century. When Cather was nine, her family homesteaded in pioneer Nebraska. She was   a tomboy at home in the saddle. enjoyed distinguished careers as   journalist, editor, and fiction writer. Cather is most often thought of as   a chronicler of the pioneer American West. Critics note that the themes of   her work are intertwined with the universal story of the rise of   civilizations in history, the drama of the immigrant in a new world, and   views of personal involvements with art. Cather’s fiction is characterized   by a strong sense of place, the subtle presentation of human   relationships, an often unconventional narrative structure, and a style of   clarity and beauty.