నేను చనిపోయిన పిదప… రాబర్ట్ బర్న్స్, స్కాటిష్ కవి
నేను చనిపోయిన పిదప స్పందనలేని ఈ మట్టిమీద
ఆడంబరానికి, లేని దుఃఖాన్ని ప్రదర్శించవద్దు;
బ్రతికున్నప్పుడు నేను ప్రేమించిన నా మిత్రులందరూ
ఒక కన్నీటిబొట్టు వదిలి, నా భార్యాబిడ్డల్ని ఓదార్చొచ్చు.
నేను చనిపోయిన పిదప అపరిచితుల్ని పక్కనుండి పోనీండి.
నా దేశ దిమ్మరి జీవితం గూర్చి హర్షించడానికిగాని
అవమాంచడానికిగాని ఎందుకూ, ఎలా అన్నప్రశ్నలడగనీయొద్దు.
ఆశాశ్వతమైన కీర్తి కుసుమాల్ని నాపై వేయనీయొద్దు.
నేను చనిపోయిన పిదప హత్యాసదృశంగా విమర్శించిన నాలుక
అంతవరకు నాగూర్చిచెప్పిన అబద్ధాలన్నిటినీ మరిచిపోయి
అది చేసిన దాఋణమైన తప్పులన్నిటినీ సరిదిద్దడానికి
వెగటుకలిగేలా రాయడమో, పొగుడుతూ పాడటమో చెయ్యొచ్చు.
నేను చనిపోయిన పిదప ప్రపంచానికి వచ్చే నష్టం ఏమిటి?
ఎప్పటిలాగే అంతులేని దాని గోలలో అది కొట్టుకుంటుంది.
ప్రతివ్యక్తీ జీవనక్రీడలో అలా నిస్సత్తువగా కాళ్ళీడ్చుకుంటూ
ఈ మైదానం నుండి కీర్తినో, దైవాన్నో చేరుకుందికి నిష్క్రమించవలసిందే.
నేను చనిపోయిన పిదప, ఒక వివేకి తన కీర్తి కోసం
నా అస్థికలు ఒక ఉద్యానంలోనో, పట్టణంలోనో పదిలపరచొచ్చు;
ఒకప్పుడు నేను రొట్టెకోసం అలమటించినపుడు లేదన్నా, హతాసుడనై
చలువగమ్మి, గతాసువునైనపుడు చలువరాతి సమాధి కట్టొచ్చు.
.
రాబర్ట్ బర్న్స్2
5 January 1759 – 21 July 1796
స్కాటిష్ మహాకవి
WHEN I AM DEAD.
.
When I am dead, let no vain pomp display
A surface sorrow o’er my pulseless clay,
But all the dear old friends I loved in life
May shed a tear, console my child and wife.
When I am dead, let strangers pass me by.
Nor ask a reason for the how or why
That brought my wandering life to praise or shame.
Or marked me for the fading flowers of fame.
When I am dead, the vile assassin tongue
Will try and banish all the lies it flung
And make amends for all its cruel wrong
In fulsome prose and eulogistic song.
When I am dead, what matters to the crowd.
The world will rattle on as long and loud,
And each one in the game of life shall plod
The field to glory and the way to God.
When I am dead, some sage for self-renown
May urn my ashes in some park or town.
And give, when I am cold and lost and dead,
A marble shaft where once I needed bread !
.
Robert Burns
25 January 1759 – 21 July 1796
Scottish National Poet.
పాతపాట … ఆర్థర్ కెచం, అమెరికను
నేను ప్రౌఢవయసులో ఉన్నప్పుడు…
అబ్బో! అదెప్పటి మాట!
అదృష్టం ప్రతి పురుషుణ్ణీ వరిస్తుందనీ
కాలమొక్కటే శతృవనీ;
ప్రేమ ప్రతి వసంతంలో పూచే
మల్లెపువ్వు వంటిదనీ
ఎవరికి నచ్చిన పూవ్వు వాళ్ళు ఎంచుకోవాలనీ…
ఆ వయసులో అలా అనిపించడం సహజం.
కానీ యవ్వనమొక పొదుపెరగని దూబరగొండి
ఎంత సులువుగా వస్తుందో అంత సులువుగా పోతుంది
ఒకప్పుడు గాలిలో తేలుతున్నట్టు పడే అడుగులు
ఇప్పుడు బరువుగా పడుతున్నాయి.
మల్లెతీగ తెల్లని ముసుగేసుకుంది,
కోయిల గొంతెత్తి నిర్మలంగా పాడుతోంది
మనిషిజీవితంలోమాత్రం వసంతం ఒకసారే వస్తుంది
ఒకే ఒక్కసారి…బతుకు వత్సరంలో.
.
ఆర్థర్ కెచం
అమెరికను కవి.
.
AN OLD SONG
.
When I was but a young lad,
And that is long ago,
I thought that luck loved every man,
And time his only foe,
And love was like a hawthorn bush
That blossomed every May,
And had but to choose his flower,
For that’s the young lad’s way.
Oh, youth’s a thriftless squanderer,
It’s easy come and spent,
And heavy is the going now
Where once the light foot went.
The hawthorn bush puts on its white,
The throstle whistles clear,
But Spring comes once for every man
Just once in all the year.
.
Arthur Ketchum
American Poet
.
Poem Courtesy: http://www.gutenberg.org/files/2294/old/mpoet11.txt
Po
Comity of Notes …Elanaaga, Telugu, Indian
Hot footing over sand dunes with whispers
A hum breezes into the heart.
Holding by the little finger it transports you
Thousands of miles hence with her rhythm.
It feasts ears
Lading winds with perfumes,
And paints the innards of the heart with
An exotic amalgam of past lives and ancient glories.
Enraptured by the melody dabbed in grace
The ecstatic soul loses its essence.
The shoots of pleasure sprouting under the sonorous rain
Bid good bye to all misery.
Over the reeds of beats and notes
The door to the heavenly holds opens up.
So long as the spell of the music sustains
Joy leaps up to cloud nine
And hovers over the bowers of heart.
The moment rendering ceases
Pain resurrects
And the body yearns for another daub of melody
As agony mounts to veritable bounds of Hell.
Life without music
Is but an existence inanimate.
.
Elanaga
Telugu, Indian Poet
Image Courtesy
Elanaaga
Born in 1953 “Ela”gandula in Karimnagar district of Andhra Pradesh Dr. “Naaga”raju Surendra (Elanaaga) is a Pediatrician by profession, but is a poet, translator and a classical music buff by passion.
He has published 8 books so far which include lyrics, metrical poetry, free verse in Telugu, experimental poems titled ” Maalkauns on Morsing (Morsing Meeda Maalkauns Raagam)” and a translation of Maugham’s short story “The Alien Corn”; He widely translated poetry and short stories from English to Telugu and vice versa.
.
స్వర సాంగత్యం
.
ఇసుక తిన్నెల మీంచి గుసగుసల్ని మోసుకొస్తూ
గుండె లోపలికి దూరుతుందొక రాగం
వేలి కొసను పట్టుకుని వేల మైళ్ల దూరం
లాక్కుపోతుంది లయతో –
గాలిలో గంధమాధుర్యాన్ని నింపి
వీనులకు విందు చేస్తుంది
పూర్వజన్మల పురా వైభవాల అపూర్వ సమ్మేళనాన్ని
పూస్తుంది మనసుగోడల మీద మందంగా –
సొంపును పులుముకున్న ఇంపైన రాగాన్నాస్వాదించి
సోలిపోతుంది పులకాంకితమైన ఆత్మ
నాదవృష్టిలో తడిసి పుట్టిన మోదం
ఖేదానికి వీడ్కోలు పాడుతుంది
స్వరలయల మెట్ల మీదుగా
స్వర్గసౌధానికి దారి మొలుస్తుంది
రాగం ఆవహించినంత సేపూ
రంజకత్వం మేఘమై ఊగుతూనే వుంటుంది
హృదయపు పొదరిల్లు మీద –
గానం ఆగిన తక్షణమే
గాయపు నొప్పికి జన్మ
నరాలు స్వరాల కోసం తపిస్తూ
నరకాన్ని తలపించే వేదనకు శంకుస్థాపన
గానం తోడు లేని జీవన ప్రస్థానం
ప్రాణం లేని మనుగడకు సమానం
.
ఎలనాగ
(ఈ కవిత ఈ నెల “సారంగ” అంతర్జాల వార పత్రికలో ప్రచురితం)
1953లో కరీం నగర్ లోని “ఎల”గందుల లో పుట్టిన శ్రీ “నాగ” రాజు సురేంద్ర గారు (ఎలనాగ)వృత్తిరీత్యా పిల్లల వైద్యులు, ప్రవృత్తి రీత్యా కవీ, అనువాదకులూ, శాస్త్రీయ సంగీతాభిమాని. తెలుగులో ఆయన వ్రాసిన ఛందోబద్ధ కవిత్వమూ, గద్య కవిత్వం తో పాటు ఆయన “మోర్సు మీద మాల్ కౌంస్ రాగం” అన్న ప్రయోగాత్మక పద్యాలూ, ప్రముఖ ఆంగ్ల కథా, నవలా రచయిత సోమర్ సెట్ మాం రాసిన The Alien Corn కథ అనువాదంతో సహా 8 పుస్తకాలు ఇప్పటివరకు ప్రచురించారు. ఇవిగాక తెలుగులోంచి ఇంగ్లీషులోకీ, ఇంగ్లీషులోంచి తెలుగులోకీ అనేక కథలూ, కవితలూ అనువాదం చేసి అంతర్జాలంలోనూ, వివిధ పత్రికలలోనూ ప్రచురించారు.
Apartheid … Bolloju Baba, Telugu, Indian
“Teacher! Can I give the bouquet to the Chief Guest?”
“No. You can’t. We have already selected someone else.”
And soon she realized the difference between
Her and that ‘someone else’ … her tan.
Emptying tears and blood into the gorges of history
It plays chiaroscuro on the path of life…
She wanted to cry hoarse
That soul is superior to the shuck.
With reddened eyes and swollen face
She silently departed
Collecting all her prizes.
Ten years later…
Nobody understood why
The Chief Guest
After finishing her speech
Walked down to a student
With reddened eyes and swollen face
Placed the bouquet in her hand
And patted her on shoulder before leaving.
They will never understand for another ten years to come.
.
Sri Bolloju (Ahmad Ali) Baba is working as a Lecturer of Zoology in Kakinada, EG Dt. Andhra Pradesh. He runs his blog sahitheeyanam.blogspot.in since April 2008.
.
చర్మం రంగు
“ముఖ్య అతిధికి బొకే నేను ఇస్తాను టీచర్”
“నువ్వొద్దు ….. అందుకు వేరే వాళ్ళను ఎంపిక చేసాం”
ఆ “వేరేవాళ్ళకు” తనకూ ఉన్న తేడా
ఆ అమ్మాయికి కాసేపటికి తెలిసింది
చర్మం రంగు.
చరిత్ర లోయలోకి
నెత్తురూ, కన్నీళ్ళూ పారిస్తూ,
జీవన మార్గాలపై
చీకటివెలుగుల్ని శాసిస్తోన్న
చర్మం రంగు ….. చర్మం రంగు…..
సంచి కన్నా ఆత్మ గొప్పదని
వెర్రికేకలతో అరవాలనుకొంది ఆ అమ్మాయి.
ఉబ్బిన మొహం, ఎర్రని కళ్లతో
తనకొచ్చిన ప్రైజుల్ని తీసుకొని
మౌనంగా నిష్క్రమించింది.
పదేళ్ళ తరువాత …….
“ముఖ్య అతిధి” స్పీచ్ ముగించుకొని
వెళుతూ వెళుతూ
ఉబ్బిన మొహం, ఎర్రని కళ్ళతో ఉన్న
ఓ స్టూడెంట్ చేతిలో బొకే పెట్టి,
భుజం ఎందుకు తట్టిందో
ఎవరికీ అర్ధం కాదు
మరో పదేళ్ళ దాకా
–
బొల్లోజు బాబా
పెంపుడు పిల్లి… నజీర్ కదొక్కడ్, మలయాళం, ఇండియన్
కుర్చీలో చేరబడి నేను ఏదో చదువుకుంటుంటే
నే నక్కడ ఉన్నానన్న ధ్యాస పిసరంతకూడా లేకుండా
మా పెంపుడు పిల్లి
కుర్చీ కాలుమీద ఏదో గియ్యడం ప్రారంభించింది.
నేనో తన్ను తన్న గానే అక్కడనించి వెళ్ళిపోయింది
సగదూరం వెళ్లి నావంక తీక్ష్ణంగా ఓ చూపు చూసింది
అందులో ఓ బెదిరింపు:
“పంది వెధవా! మరీ అంత తెలివొద్దు” అన్నట్టు
చక్కని దస్తూరీతో రాసింది
ఆ కుర్చీ కర్ర కాలు మీద
“ఓరే మూర్ఖుడా! నీ దిక్కున్నచోటచెప్పుకో!”
అన్న మురికి పిల్లి ముం..!
నే చెయ్యొద్దన్నవి చేస్తూ నా మాట అంత బేఖాతరా?
నేను నిశ్చయించాను
ఈ రాత్రినుండే
కళ్ళుమూసుకుని కమ్మగా అది చప్పరించే
పాలు పొయ్యడం ఆపెయ్యాలని.
మనసులో నిశ్చయించుకున్నాను దీన్నెక్కడో వదిలెయ్యాలని
అదప్పటికప్పుడే వాసనపసిగట్టినట్టుంది
అల్మైరాలోంచి ఒక ఎలకని నోటితో కరుచుకుని
ఠీవిగా బయటకి నడుచుకుంటూ వచ్చింది
ఇంతవరకూ జరిగిందేమీ ఎరగని దానిలా
“ఓ ఎలకపిల్లా! నాకంటికి కనిపించకు”
అని నన్ను తిరస్కారంగా మాటాడినట్టు అనిపించింది.
అది కొంపదీసి అందరికీ వినపడలేదు కద!
అప్పుడు గమనించాను నేను:
నే చదువుతున్న పుస్తకంలో పేజీలు ఆ ఎలక కొరికేసింది.
ఎలకనక్కడ వదుల్తూ,”ఇక్కడ తీరిగ్గా ఆ దిక్కుమాలిన పుస్తకాలేవో
కొరుకుతూ కూచో!” అంది.
అది నన్ను గద్దిస్తుంటే,
మా వంటిల్లు మా ఆవిడ స్వరాన్ని ఎరువుతెచ్చుకుంది.
మా అమ్మాయి,
“అమ్మా నాన్న నిజంగా పుస్తకాలు తినేస్తున్నారే,” అంటూ అరిచింది.
పిల్లి మళ్ళీ ముందుకొచ్చింది.
అచ్చం చిరుతపులిలా.
దాని చూపులన్నీ నా కాళ్లమీదే
పుస్తకం చేతిలోంచి జారిపోయింది.
కుర్చీలోంచి ఒక గెంతు గెంతాను.
అది గోడవారనుండి పరిగెత్తి
కిటికీ ఊచలలోంచి శరీరాన్ని విదుల్చుకుని
పడకగది అద్దంలో ఒక సారి దాని ప్రతిబింబం చూసుకుని
టేబిలు డ్రాయరులో దూరింది.
పిల్లి పడకగదిలోకి వొయ్యారంగా నడుచుకుంటూ వెళ్ళింది
ఈసారి అద్దంలో తీరుబాటుగా తనని చూసుకుంది
మీసాలు ఒక సారి మెలేసుకుని
పరుపుమీద కాళ్ళు బారజాపుకు పడుక్కుంది
నేను గాభరాగా టేబిలు డ్రాయలోని
ఫైళ్ళు ఏమైపోయాయోనని వెదుకుతుంటే.
ఆ పిల్లి
నిద్రలో నవ్వసాగింది (నా గొంతుతో)
ఆమెని దగ్గరగా తీసుకుంటూ
ఆమె అంది
దగ్గరగా జరుగుతూ:
“ఇంట్లో ఎలకలు మరీ ఎక్కువైపోయాయండీ,
మరో పిల్లిని పెంచుకోవాలేమో!”
.
మలయాళ మాతృక: నజీర్ కదొక్కడ్
ఆంగ్ల అనువాదం: రాహుల్ కొచ్చు పరంబిల్
.
- Image Courtesy: http://samkramanam.blogspot.in
.
PET CAT
.
As I recline on my chair, reading,
it is with absolute disregard for my presence
that Our pet cat scribbles something
on my chair-leg.
He leaves as soon as I kick him away,
turns back on his way out and gives me a glare.
It’s a threat: You swine. Don’t you get too smart.
Scrawled, in neat, artistic hand,
right on the chair’s wooden leg:
“To hell, you arseole.”
The filthy feline!
such disregard to the do-s and do-nots!
I decide:
I should freeze his share of milk
his lap-it-up-with-my-eyes-shut milk
right from tonight.
I made up my mind. I was going to deport him.
Rightaway, the cat got the whiff.
He picked up a rat from inside the almirah
and strolled out-
as if he had known nothing all along.
I felt I heard his reproach
“Get lost, you mouse”
Was it loud enough for everyone to hear?
It was then that I spotted it-
some rat had nibbled at the pages of a book that I had been reading.
“Yeah sit right there, nibbling away at your godforsaken books”
The kitchen borrowed my wife’s voice as it censured me.
“Mom, Daddy is really nibbling at the book!”, my daughter squealed back.
The cat walked in again,
a veritable leopard.
Its gaze, right at my foot.
I dropped the book,
jumped down from the chair,
scurried across the wall,
wriggled through the window-bars
and with a fleeting glance at the bedroom mirror,
sneaked into the table draw.
The cat marched into the bedroom
surveyed himself in the mirror,
twirled his whiskers
and stretched out on the bed,
as I started nibbling away
at the files in my table drawer.
The cat,
chuckled in sleep (in my voice)
and held her close.
she said then
as she undressed
slowly:
“there’re way too many rats here
we really need one more cat.
.
Malayalam Original: Nazeer Kadokkad
English Translation: Rahul Kochuparambil
ఏకాంత మైదానాల మీదా,రెల్లుపొదల సరస్సులమీదా… విలియం షెన్ స్టోన్, ఇంగ్లీషు కవి
ఎక్కడా ఒక చెట్టుగాని, గోపురముగాని, కుటీరంగాని
కనరాని ఏకాంత మైదానాల మీదా, రెల్లుపొదల సరస్సులమీదా…
ఎండిన పచ్చికబయళ్ళమీదా కలయ తిరిగాను
నా ప్రేయసిని కలుసుకుందికి…
ఒకవేళ నా దారిపొడుగునా చక్కని
అపురూపమైన అందాలు పరుచుకున్నా
నా ఆలోచనలు నా చూపుకంటే ముందుగానే
పరుగుతీస్తాయి… ఆమెపై లగ్నమౌతూ.
దేవదారువృక్షకిరీటాలుగల పర్వతాగ్రాలుగాని
సొగసైన సువిశాల రాజప్రాసాదాలు గాని
చివికి మట్టిపాలౌతున్న చక్రవర్తులు నిద్రించే
పిరమిడ్ ల కొనలుగాని నన్ను సంతోషపెట్టవు.
తూర్పుదేశాల మహరాజుల ఉత్సవప్రభలు
నా ముందునుండే నడచిపోవునుగాక, నా దృష్టిని ఆకట్టలేవు.
ఆ వైభవప్రదర్శనని చికాకుతో లిప్తపాటు చూడొచ్చేమోగాని
నీనుండి ఒక్క ఆలోచననీ అవి క్షణమైనా మరల్చలేవు.
.
విలియం షెన్ స్టోన్
18 నవంబరు 1714 – 11 ఫిబ్రవరి 1763
ఇంగ్లీషు కవి
చల్లా సీతారామాంజనేయులు అని విజయవాడలో నాకు 1975 ప్రాంతాల్లో ఒక కవిమిత్రులొకాయన ఉండేవారు. ఆయన చాలా ఫ్రౌఢ కవి. ఈ కవిత చదువుతుంటే ఆయనరాసినదే ఒక కవిత గుర్తుకొచ్చింది:
శ్యామల కోమలోన్మిష వసంత వనాగ్రములెక్కి, గైరికా
క్రామిత తీక్ష్ణశైల శిఖరమ్ములనెక్కి, సుశీతవర్షధా
రామృదుకాలమేఘవిసరమ్ములనెక్కి క్రమింతురా శర
చ్ఛ్రీమకుటోజ్వలార్ద్ర విధురేఖకు నేను కళాత్మనై శివా!…
(“వసంతకాలపు నల్లని మెత్తని చెట్లచిగురులనెక్కి, దట్టంగా పచ్చికపరుచుకున్న కఠినమైన మహాపర్వతాలనెక్కి, చల్లని వర్షధారలు కురిపించే నల్లని మబ్బులగుంపులనెక్కి, నీ జటాజూటంలో మెరిసే చంద్రరేఖకు నేను కళాత్మనై చేరుకుంటానురా, శివా ! ” అని సుమారుగ దాని తాత్పర్యం)
పద్యకవిత … యతిప్రాసలతో అక్షరాలతో ఖాళీలునింపడం చెయ్యకుండా, భావగర్భితంగా భాషమీద పట్టుతో, వినడానికి ఇంపుగా రాయగలిగితే పైన చెప్పినంత అందంగానూ ఉంటుంది. ఈ రోజు అటువంటి ప్రతిభ ఉన్నవాళ్ళు చాలా చాలా అరుదు.
అది పక్కనుంచితే, ఒక విషయం మీద మనసు లగ్నమైతే, ఏదీ దాన్నుండి మనల్ని మరల్చలెదు… అది భక్తి అయినా, రక్తి అయినా. ఈ కవిత చక్కని ఎత్తుబడితో ప్రారంభమై, ఆ భావన కొనసాగుతుంది చివరిదాకా.
.
.
O’er desert plains, and rushy meres…
,
O’er desert plains, and rushy meres,
And wither’d heaths, I rove;
Where tree, nor spire, nor cot appears,
I pass to meet my love.
But tho’ my path were damask’d o’er
With beauties e’er so fine,
My busy thoughts would fly before
To fix alone—on thine.
No fir-crown’d hills could give delight,
No palace please mine eye;
No pyramid’s aerial height,
Where mould’ring monarchs lie.
Unmov’d, should Eastern kings advance,
Could I the pageant see:
Splendour might catch one scornful glance,
Nor steal one thought from thee.
.
William Shenstone
(18 November 1714 – 11 February 1763)
Poem Courtesy: http://www.bartleby.com/333/38.html
The Book of Georgian Verse, 1909. Ed. William Stanley Braithwaite.
నెఱి చూపులు … సారా టీజ్డేల్, అమెరికను కవయిత్రి
మొదటిసారి నువ్వు నన్ను
వసంతకాలంలో కలిసేవు.
నిన్ను తొలిసారి చూసినప్పుడు
అప్పుడే సముద్రాన్ని చూసినట్టనిపించింది.
గాలికి ఊగుతున్న ఆ పూతీగకి
తొలిచివురులు తొడగడం ఏటా పరిశీలిస్తూ
అప్పుడే నాలుగు వసంతాలు గడిచేయి
మనిద్దరం సహజీవనం సాగిస్తూ.
ఐనప్పటికీ, నన్ను చుట్టుముట్టే
నీ కళ్లలోకి నేనెప్పుడు చూసినా
అప్పుడే మొట్ట మొదటిసారి
సముద్రాన్ని చూస్తున్న భావన కలుగుతుంది నాకు.
.
సారా టీజ్డేల్
అమెరికను
.
- English: Filsinger, Sara Teasdale, Mrs., portrait photograph. (Photo credit: Wikipedia)
.
Gray Eyes
.
It was April when you came
The first time to me,
And my first look in your eyes
Was like my first look at the sea.
We have been together
Four Aprils now
Watching for the green
On the swaying willow bough;
Yet whenever I turn
To your gray eyes over me,
It is as though I looked
For the first time at the sea.
.
Sara Teasdale
American
Poem Courtesy:
Flame And Shadow (1920) (http://en.wikisource.org/wiki/Flame_and_Shadow)
రెండవ పెళ్ళి … సామ్యూల్ బిషప్, ఇంగ్లండు
“ఇదిగో, మేరీ, ఈ ఉంగరం సాక్షిగా
నిన్ను వివాహం చేసుకుంటున్నాను,”…
అని పధ్నాలుగేళ్ళ క్రిందట అన్నాను.
కనుక మరో ఉంగరం కోసం ఎదురుచూడు.
“దేనికి?”
“ఇంక దేనికి?
నిన్ను మళ్ళీ పెళ్ళిచేసుకుందికి. ఏం కూడదా?
ఆ ఉంగరం తొడిగి నీ యవ్వనాన్నీ,
నీ అందచందాల్నీ, అమాయకత్వాన్నీ,
నిజాయితీనీ పెళ్ళిచేసుకున్నాను ఆనాడు.
ఎంతకాలం నుంచో
అభిరుచుల్ని అభినందిస్తూ
తెలివితేటలని సమ్మానిస్తూ వచ్చేను
ఒకపక్క నా తెలివితక్కువలు బైటపడుతున్నా.
నేను ఊహించిన దానికంటే రెండురెట్లు
యోగ్యతగలస్త్రీగా నువ్వు ఋజువుచేసుకున్నప్పుడు
నా ఉద్దేశ్యం నీ రెండురెట్ల తెలివితేటలకి
రెండుసార్లు ప్రమాణం చెయ్య అర్హురాలవని.
కనుకనే, ఇప్పుడు, ఈ రోజు,
(అప్పటంత విశ్వాసమూ
అంత నిర్మలమూ, గాఢమైన కోరికతో
పురోహితుడి మంత్రాల మధ్య
ఒకరికొకరు ప్రమాణం చేసుకున్నరీతిగానే)
ఓసి నా మనసుదోచుకున్న చిన్నదానా!
రెండోసారి నా ఈ ప్రతిజ్ఞకి సాక్షిగా
ఇదిగో, ఈ రెండవ ఉంగరాన్ని తీసుకొచ్చాను.
‘మృత్యువు మనల్ని ఎడబాటుచేసేదాకా
నా సుగుణాలఖనిని గుండెకి హత్తుకుంటున్నాను;
పూర్వపరీక్షకి నోచుకోని ఈ సుగుణాలనంటినీ
పెళ్ళికూతురుకి భార్యగా నువ్వు తోడుచేసినవే,
ఒకటొకటిగా అక్కునచేర్చుకున్న నీ సుగుణాలు
వివాహవ్యవస్థనే ప్రీతిపాత్రం చేస్తున్నాయి;
నా అంతఃకరణ సాక్షిగా, ప్రేమ సాక్షిగా,
సుఖంతో చొక్కిన ఆత్మ హర్షగీతాలాలపిస్తోంది.
ఎందుకు? ప్రతిక్షణం
నీ సౌశీల్యపు ఉదాత్తతా, అనురాగపు శక్తీ
వివేకవంతమైన కార్యదక్షతా
నిశితవివేచనతో ఇచ్చే సలహా
గుర్తుచేస్తూ…
అన్నీ నేర్పుతున్నాయి…
ఒక్క పశ్చాత్తాపం తప్ప. ‘
.
సామ్యూల్ బిషప్
(21 September 1731 – 17 November 1795)
ఇంగ్లండు
.
ఇది ఒక అపురూపమైన ప్రేమ గీతం. ప్రేయసి మీద కాదు… భార్యపై. బ్రతికున్న భార్యపై. పెళ్ళికి ముందు పురుషులందరూ తమ ప్రేయసులమీద కావ్యగానం చేస్తారు. (లిఖితమూ, అలిఖితమూ). ఈ ప్రేమ జ్వరం సాన్నిహిత్యపు ఔషధంతో చల్లబడుతుంది కాలక్రమంలో. ఒక దశాబ్దపు సాన్నిహిత్యంలో ప్రేమ విలోమంలోకి పయనిస్తుంది… “మిథునం ” లోని ఏ కొద్దిమంది అనురాగజీవులకో తప్ప. అలాంటి ఒకానొక ప్రేమైక జీవి ఈ శామ్యూల్ బిషప్. (అతను రాసినకవితల్లో తన భార్యపైనా, కూతురిపైనా రాసినవి ఉత్తమంగా ఉంటాయని సంకలనకర్తల అభిప్రాయం. ఈ కవిత ఉత్తమ పురుషలో చెప్పడం నేను ఈ సాహసం చేయ్యడానికి మొదటి కారణం. రెండో కారణం చివరన చెప్పాను.) ఈ కవితలో “రెండో పెళ్ళి” అన్న పదం వాడి కవి ఒక కొత్త ప్రయోగం చేశాడు. నాకు ఇది చదవగానే మహాకవి కాళిదాసు సినిమాలో “పీడ” అన్న అమంగళకరమైన శబ్దాన్ని శుభాశీస్సుగా మంత్రిగారి అనుచరుడు కాళిదాసు ప్రతిభకి ఆపాదిస్తూ చెప్పిన శ్లోకం గుర్తొచ్చింది. (ఆసనే పుత్రపీడాచ, బంధుపీడాచ భోజనే, శయనే భర్తృ పీడాచ, త్రిపీడాతు దినేదినే అని శ్లోకం) అలిసి కూచుందామనుకునే సరికి పిల్లల పీడతోనూ, నెమ్మదిగా భోజనానికి కూచునే సమయంలో బంధువుల పీడతోనూ, ప్రశాంతంగా పడుక్కుందామనేవేళ భర్త పీడతోనూ ప్రతిరోజూ నువ్వు వర్థిల్లువుదువుగాక … అంటే సంతానంతో, సంపదలతో, సౌభాగ్యవతివై వర్థిల్లుదువుగాక… అని ఆ శ్లోకం తాత్పర్యం.
రెండో పెళ్ళి అన్న మాట వాడి తనభార్యని ఆశ్చర్యపరచడమే కాక, దానిని ఎంత ప్రేమాస్పదంగా సమర్థిస్తున్నాడో చదివితీరవలసిందే. “పెళ్ళికూతురికి భార్యగా నువ్వు జోడించిన సద్గుణాలు” అన్నది ఎంతో అనురాగంతో కూడుకున్న ప్రశంశ. చివరగా, ఈ కవితలోని ఆఖరిమాట తప్ప మిగతా కవితనంతటినీ … బహుశా … సమర్థవంతమైన కవులెవరైనా అనుభవంలో లేకపోయినా ఊహించి రాయగలరేమో! ఈ మాట మాత్రం నా దృష్టిలో అనుభవంలోంచి తప్ప కవితలోకి పొంగిపొర్లలేని విషయం. అదిగుండెలోతులలోంచి మాత్రమే రాగలిగిన ప్రేమైక భావన. “పశ్చాత్తాపం తప్ప” అన్న మాటలోని కవిభావం… “నీ సుగుణాలన్నీ నాకు ఏనాడూ నిన్ను వివాహం చేసుకున్నందుకు బాధపడే అవకాశాన్ని, సందర్భాన్ని, కనీసం ఊహని కలగజెయ్యడం లేదు” అని.
అటువంటి దాంపత్యం ఎంతమనోహరమైనదై ఉండాలి! దాంపత్యం అన్న పదాన్నీ, వివాహ వ్యవస్థపై గౌరవాన్నీ ఇనుమడింపజేస్తాయనడంలో సందేహం ఏముంది?
.
Second Marriage
.
‘Thee, Mary, with this ring I wed,’
So, fourteen years ago, I said—
Behold another ring!—‘For what?’
‘To wed thee o’er again—why not?’
With that first ring I married Youth,
Grace, Beauty, Innocence, and Truth;
Taste long admir’d, sense long rever’d,
And all my Molly then appear’d.
If she, by merit since disclosed,
Prove twice the woman I suppos’d,
I plead that double merit now,
To justify a double vow.
Here then, to-day, (with faith as sure,
With ardour as intense and pure,
As when, amidst the rites divine,
I took thy troth, and plighted mine),
To thee, sweet girl, my second ring
A token, and a pledge, I bring;
With this I wed, till death us part,
Thy riper virtues to my heart;
These virtues, which, before untry’d,
The wife has added to the bride;
Those virtues, whose progressive claim
Endearing wedlock’s very name,
My soul enjoys, my song approves,
For Conscience’s sake, as well as Love’s.
For why?—They show me every hour,
Honour’s high thought, affection’s power,
Discretion’s deed, sound Judgment’s sentence,
And teach me all things—but Repentance
.
Samuel Bishop
(21 September 1731 – 17 November 1795)
Poem Courtesy: http://www.bartleby.com/333/41.html
The Book of Georgian Verse. 1909. Ed. William Stanley Braithwaite
ఆమెని సరిదిద్దడం వృధాప్రయాస… జార్జి స్మోలెట్, స్కాటిష్ కవి .
ఆమె మనసు మార్చడం … వృధా ప్రయాస
అది వర్షంలో చినుకులు లెక్కెట్టడం లాంటిది
ఆఫ్రికా ఊసరక్షేత్రాల్లో నారుపొయ్యడం లాంటిది
తుఫానుల్ని నిరోధించాలని శ్రమపడడం లాంటిది.
మిత్రమా! నాకు తెలుసు : ఆమె గాలికంటే తేలిక
బోయవాడి వలకంటే కళాత్మకమైన ఉచ్చు;
వీచే గాలికంటే నిలకడలేనిది;హేమంతపు
నీరవ మంచు మైదానాలంత దయమాలినది.
ఆమె చాలా లోభి, ఆఖరికి ప్రేమలో కూడా;
ఆమె కన్నులగెలుపులో తమభవిష్యత్తుకై
వందలమంది వీరులు ఆతృతగా ఎదురుచూస్తున్నా
ప్రేమలోని ఆనందమెవరితోనూ పంచుకోదు,ప్రకటించదు;
అటువంటి లజ్జాకరమైన ఆధిపత్యానికి సిగ్గుపడుతూ
నాకు ఒక్కోసారి ఆమె శృంఖలాల్ని తెంచుకోవాలనిపిస్తుంది
ఇక ఎంతమాత్రమూ మోసపోకూడదని నిశ్చయించుకున్న
నాకు నా వివేకం అండగా నిలుచుగాక
మిత్రమా! ఇది క్షణికమైన మైమరపు,
ఒక్క సమ్మోహనమైన చూపుతో పటాపంచలౌతుంది.
ఒక్క సారి ఆమె చూస్తే చాలు! అంగీకరిస్తాను
ఆ చూపులు నన్ను పూర్తిగా కరుణించినా, శపించినా.
అంత సున్నితంగా, అంత సొగసుగా, అంత అందంగా…
ఉన్న ఆమెలో ఏదో అలౌకికత్వం ఉంది; నిజం.
నేను తలవంచక తప్పదు; కలహించి ప్రయోజనం లేదు
ఈ సంకెలలు దుర్విధే నాకు ఇలాగ తొడిగింది.
.
జార్జి స్మోలెట్
19 March 1721 – 17 September 1771
స్కాటిష్ కవి .
.
. To Fix Her,—’Twere a Task As Vain .
To fix her,—’twere a task as vain
To count the April drops of rain,
To sow in Afric’s barren soil,—
Or tempests hold within a toil.
I know it, friend, she’s light as air,
False as the fowler’s artful snare,
Inconstant as the passing wind,
As winter’s dreary frost unkind.
She’s such a miser too, in love,
Its joys she’ll neither share nor prove;
Though hundreds of gallants await
From her victorious eyes their fate.
Blushing at such inglorious reign,
I sometimes strive to break her chain;
My reason summon to my aid,
Resolved no more to be betray’d.
Ah, friend! ’tis but a short-lived trance,
Dispell’d by one enchanting glance;
She need but look, and I confess
Those looks completely curse, or bless.
So soft, so elegant, so fair,
Sure, something more than human’s there;
I must submit, for strife is vain,
’Twas destiny that forged the chain.
.
Tobias George Smollett
(19 March 1721 – 17 September 1771)
Scottish Poet
http://www.bartleby.com/333/45.html
The Book of Georgian Verse. 1909. Ed. William Stanley Braithwaite
Related articles
- Summer voyages (theguardian.com)
ఆమె అంత అందంగా కనపడదు…హార్ట్లీ కోలెరిడ్జ్,ఇంగ్లీషు కవి
చాలామంది కన్నెపిల్లల్లాగే
చూడ్డానికి ఆమె అంత అందంగా కనపడదు;
ఆమె నన్ను చూసి చిరునవ్వు నవ్వేదాకా
ఆమె అంత మనోహరంగా ఉంటుందని అనుకోలేదు;
ఓహ్! అప్పుడు గమనించాను ఆ కళ్ళ మెరుగు
ప్రేమతో ఉప్పొంగుతూ, వెలుగులు విరజిమ్ముతూ.
ఇప్పుడా చూపులు బిడియంతో నిర్లిప్తంగా ఉన్నాయి
నా చూపులకి బదులివ్వడం లేదు;
అయితేనేం? నేను చూడ్డం మానను
ఆమె కళ్ళలోని వెలుగుల్ని;
తక్కిన కన్నియల చిరునవ్వుల కంటే
చిట్లించుకున్నా, ఆమె ముఖమే మెరుగు.
.
హార్ట్లీ కోలెరిడ్జ్
(19 సెప్టెంబరు 1796 – 6 జనవరి 1849)
ఇంగ్లీషు కవి.
సాహిత్యంలో చిరస్థాయిగా నిలిచిపోయే కవి మనచిన్నప్పుడు మనమీద ఒక కవిత రాసేడనుకొండి. అది మనం పెద్దయాక చదివితే ఎంత బాగా ఉంటుంది? అటువంటి అరుదైన అదృష్టానికి నోచుకున్న వ్యక్తి హార్ట్లీ కోలరిడ్జ్. అతను రొమాంటిక్ మూమెంట్ రూపశిల్పులలో ఒకడైన సామ్యూల్ టేలర్ కోలరిడ్జ్ కుమారుడు. అతని ఆరో ఏట (1896 లో) To H.C. అని విలియం వర్డ్స్ వర్త్ ఒక కవిత రాసేడు…బాల్యాన్ని స్తుతిస్తూ.
ప్రస్తుత కవిత చూడడానికి సామాన్యంగానే కనిపిస్తుంది. ప్రేమ ఎప్పుడు మనిషిని మెరుపుతీగలా తాకుతుందో తెలీదు. అంతవరకు పెద్దగా పట్టించుకోకుండా చూస్తున్న అమ్మాయి ఒక చిరునవ్వు నవ్వగానే, నవ్వి పలకరించగానే అంతవరకు ఉన్న ఆలోచనలు పోయి కొత్త ఆలోచనలు వచ్చేయి కవికి. ఆమె చిరునవ్వు విద్యుదయస్కాంత క్షేత్రంలోకి జొరబడ్డాడు. అందుకే అంతటా వెలుగులు కనిపించసాగేయి.
ప్రేమకి పెద్ద గొడ్డలిపెట్టు నిర్లిప్తత. ముభావంగా ఉండి, బదులు పలకని ప్రేమ ఒక పరీక్షవంటిది. నిజమైన ప్రేమకి షరతులు, నిబంధనలూ ఉండవు. “నేను ప్రేమించదలచుకున్నాను కాబట్టి ప్రేమిస్తాను. నా ప్రేమకి జవాబు లే(రా)కపోవచ్చు. నేను ప్రేమించడానికి అభ్యంతరం లేదు కదా”… అనుకునేది బదులు ఆశించని ప్రేమ. అదే చెబుతున్నాడు రెండవ పద్యంలో.
ప్రేమ ఒక మదన వికారం కాదు. మనిషిని తన స్పర్శతో ఉదాత్తుణ్ణి చెయ్యగల అమృతలేపనం. అది ప్రపంచాన్ని సరికొత్త కోణంలో దర్శించడానికి మనిషికి లభించే అరుదైన నాలుగవ కన్ను.
.
అనువాదలహరి 